۱۱۴- موقعیت والدین و اجداد رسول خدا (ص) در آخرت چگونه خواهد بود؟!

سؤال: آیا والدین و اجداد رسول خدا (ص) مثل حضرت عبدالمطّلب وارد بهشت خواهند شد؟!

پاسخ: زمان بعثت حضرت محمد (ص) عمده مردم عربستان بت پرست بودند، اما تعداد اندکی نیز از پیروان پیامبران قبلی در آن منطقه زندگی می کردند. گروهی از مردم دین یکتاپرستی اختیار کرده بودند و گفته شده که آن ها به دین حضرت ابراهیم (ع) پای بند بودند و به آن ها «حنفاء» می گفتند یعنی یکتاپرستان .

توضیح بیشتر این که: همه مردم عربستان و شهر مکه بت پرست نبودند و تعدادی یکتاپرست و پیرو دین توحیدی در عربستان و شهر مکه زندگی می کردند. اجداد پیامبر اکرم (ص) و والدین آن حضرت (ص) و عموی بزرگوارش حضرت ابوطالب از حنفاء بودند. البته آشکار کردن عقیده دینی مخالف بت پرستی، کار راحتی نبود و طبعاً مخالفت های بت پرستان را در پی داشت. دین مسیحیت در بعضی نقاط عربستان پیروانی داشت و عده ای مسیحی در یمن و حیره زندگی می کردند. عده ای هم پیرو دین یهود بودند و بیشتر در اطراف شهر یثرب زندگی می کردند.

نقاطی در اطراف شهر یثرب مثل «تَیماء» و «فدک» و «خیبر» مناطق یهودی نشین محسوب می شدند. ادیان دیگر هم پیروانی در سرزمین عربستان داشتند که جهت رعایت اختصار و اکتفاء به پاسخ اصلی سؤال، از ذکر آن ها صرف نظر می کنیم.

اما نکته ای که توضیح آن ضروری است این که بین مورّخان مشهور است که «حنفاء» پیرو دین حضرت ابراهیم (ع) بودند، یعنی طبق این نظریه در عربستان عمده مردم بت پرست بودند و تعدادی هم مسیحی و کلیمی و تعداد اندکی نیز از پیروان حضرت ابراهیم (ع) زندگی می کردند، که به آن ها «حنفاء» گفته می شود. اما به نظر می رسد که عنوان «حنفاء» باید شامل همه پیروان دین توحیدی، اعم از پیروان حضرت ابراهیم (ع) و پیروان حقیقی حضرت موسی (ع) و حضرت عیسی (ع) و در اصل باید به همه آن ها «حنفاء» گفته شود. چون عنوان همه ادیان توحیدی «ملة ابراهیم» (ع) است. یعنی «ملة ابراهیم» اسم همه شریعت های آسمانی است و این یک نوع نامگذاری است. حتی شریعت حضرت محمد (ص) یعنی صورت کامل دین توحیدی هم «ملة ابراهیم» نامیده شده، به طوری که خداوند به پیامبر اکرم (ص) می فرماید:

«ثُمَّ أَوْحَيْنَا إِلَيْکَ أَنِ ﭐتَّبِعْ مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفاً وَمَا کَانَ مِنَ ﭐلْمُشْرِکِينَ» (النحل / ۱۲۳) یعنی آخرین پیامبر خدا (ص) مأمور شده از «ملة ابراهیم» یعنی نظام دین توحیدی پیروی کند. پس به دین توحیدی «ملة ابراهیم» گفته می شود. و منظور در این آیه این نیست که پیامبر خاتم از شریعت حضرت ابراهیم (ع) تبعیت کند، چون او شریعت کامل را با خود آورده و خاتم انبیاء بود.

36-چرا انسان باید نیاز به پرستش داشته باشد؟!
بخوانید

نتیجه این که قبل از ظهور حضرت محمد (ص) عده ای یکتاپرست در شهر مکه زندگی می کردند و آن ها هرگز بت پرست نبودند و والدین و اجداد رسول اکرم (ص) از آن گروه بودند و آن ها وارد بهشت خواهند شد.

رسول خدا (ص) در مورد جدّ بزرگوارش حضرت عبدالمطّلب می فرماید:

« ان الله یبعث جدی عبدالمطّلب امة واحدة فی هیئة الانبیاء وزی الملوک»(۲) یعنی خداوند جدّم عبدالمطّلب را روز قیامت به صورت یک امّت واحده در هیئت انبیاء و سیمای ملوک مبعوث خواهد کرد. از این حدیث شریف به روشنی بر می آید که حضرت عبدالمطّلب از موحّدین زمان خود و در رأس آن ها بوده است.

از امام امیرالمؤمنین علی (ع) نقل شده است که فرمود:

«والله ما عَبَد أبی و لا جَدّی عبدالمطّلب و لاهاشِم و لا عبدَمنافٍ صنماً قطُّ»(۳) یعنی قسم به خدا که پدرم و جدّم عبدالمطّلب و هاشم و عبد مناف هرگز بتی را عبادت نکردند. از این حدیث شریف هم موحّد بودن حضرات ابوطالب، عبدالمطّلب، هاشم و عبد مناف بر می آید.

در آخر این بحث اسم تعدادی از یکتاپرستان عربستان را قبل از ظهور پیامبر اکرم (ص) ذکر می کنیم.(۱)

یکتاپرستان

یکتاپرستان یا حنیفان کسانی بودند که بر خلاف بیشتر مردم که مشرک بودند از بت پرستی بیزار و به خدای یگانه و احیاناً به کیفر و پاداش روز رستاخیز معتقد بودند. برخی از این گروه، پیرو مسیحیت بودند، ولی بعضی از مورّخان آنان را نیز در شمار حنیفیان آورده اند. افرادی همچون ورقة بن نوفل، عبیدالله بن جَحش، عثمان بن حُوَیرث، زیدبن عمر بن نُفَیل، نابغه جعدی (قیس بن عبدالله)، امیة بن ابی الصلت، قُسّ بن ساعده ایادی، ابوقیس صرمة بن ابی اَنس، زُهیر بن ابی سُلمی، ابو عامر اوسی (عبد عمرو بن صیفی)، عدّاس (غلام عتبة بن ربیعة)، رئاب شنی و بَحیرای راهب را از جمله حنیفان شمرده اند. برخی از اینان از حکما یا شعرای مشهور بودند.

الیاس کلانتری

۹۴/۵/۳۱

پاورقی ها:

۱- تاریخ اسلام، تألیف مهدی پیشوائی، چاپ دفتر نشر معارف، ص ۶۷

۲- تاریخ یعقوبی، ج ۲، ص ۱۴— بحارالانوار، ج ۱۵، ص ۱۵۷

۳-بحارالانوار، ج ۱۵، ص ۱۴۴، ح ۷۶

 

برچسب ها
دکمه بازگشت به بالا
بستن