۱۵۱-محاسبه پاداش و مجازات اعمال انسان ها در آخرت بر چه مبنائی خواهد بود؟!
سؤال:پاداش و مجازات انسان ها در قیامت با چه معیاری محاسبه خواهد شد؟!
پاسخ:در عالم آخرت پاداش و مجازات اعمال و محاسبه آن ها مثل نظام موجود در جوامع بشری و در دادگاه های دنیوی نیست. بلکه پاداش ها و مجازات ها نتیجه طبیعی و قهری اعمال انسان ها می باشند. به عنوان مثال اگر یک کشاورز در مزرعه خود بذر یک گیاه بی ارزش و بی فایده و یا یک گیاه سمی را بپاشد و آن را آبیاری کند، مزرعه او پر از گیاه بی ارزش و یا سمی خواهد شد. و یا این نوع گیاه حالتی انگلی نسبت به مزرعه و گیاهان مفید و درختان آن مزرعه پیدا خواهد کرد.
روییدن آن گیاه بی ارزش و انگل در حقیقت مجازات عمل آن کشاورز خواهد بود. و بر عکس اگر آن کشاورز بذر یک گیاه ارزشمند و قیمتی را در مزرعه خود بکارد و آن را آبیاری کند، محصولی را که از آن گیاه ارزشمند قیمتی به دست خواهد آورد، پاداش عمل او محسوب خواهد شد.
به عنوان مثال دیگر: اگر یک انسان در رفتار با افراد خانواده و همسایه ها و بستگان و همکاران، اصول اخلاق متعالی انسانی را رعایت کند و نسبت به انسان ها خوش رفتار باشد و انسان ها از ناحیه زندگی در کنار او دچار زیان و ضرر و آسیبی نشوند و بلکه فوایدی از زندگی در کنار آن انسان متعالی نصیب آن ها بشود، محبوبیت بین انسان ها و محترم بودن بین آن ها پاداش اعمال و رفتارهای او خواهد بود. و ای بسا انسان ها در زمان گرفتاری او به کمکش بشتابند و در مشکلات زندگی او را مساعدت و همراهی کنند. در این صورت کمک مردم نسبت به او و مساعدت آن ها، در حقیقت پاداش اعمال و رفتارهای مطلوب او خواهد بود.
اما در صورت عکس این وضعیت، یعنی وقتی یک انسان مزاحمتی برای دیگران داشته باشد و با رفتارهای خود موجب اذیت و زیان آن ها شود، نفرت مردم از او و فاصله گرفتن آن ها از او در گرفتاری ها، در حقیقت مجازات اعمال خلاف اخلاق او خواهد بود.
این نوع پاداش و مجازات اعمال، قراردادی و اعتباری نیست، بلکه نتیجه طبیعی اعمال انسان ها است. و به آن ها پاداش و مجازات حقیقی و طبیعی گفته می شود. یعنی پاداش ها و مجازات ها در نظام زندگی دنیوی از یک نظر به دو قسم تقسیم می شوند و آن دو عبارتند از:
۱-پاداش و مجازات قراردادی و اعتباری.
۲-پاداش و مجازات حقیقی و طبیعی.
پاداش و مجازات نوع اول مثل قبول شدن یک شخص در امتحانات متعارف مثل دروس مدارس و دانشگاه ها و یا قبولی در آزمایش رانندگی و دریافت گواهینامه مربوط به آن و امثال آن ها.
و در جهت مقابل مثل مردود شدن در امتحانات متداول در مدارس و دانشگاه ها و عدم احراز شرایط استخدام در سازمان های اجتماعی و امثال آن ها.
در عالم آخرت پاداش ها و مجازات ها از نوع حقیقی و طبیعی خواهد بود. یعنی اعمالی که در عالم دنیا از انسان ها سر می زند، آثاری در بدن و روح شخص صاحب عمل ایجاد می کند، بخشی از آثار اعمال در همین دنیا هم شامل صاحب آن اعمال می شود، مثل ابتلاء به انواع بیماری ها که نتیجه نوع زندگی انسان و نوع غذا خوردن او و عوامل دیگر می باشد. و بر عکس داشتن بدن سالم و نیرومند و روح سالم در بعضی افراد که نتیجه رعایت اصول بهداشتی مربوط به بدن و روح انسان و انجام بعضی از انواع ورزش ها و پیدا کردن آرامش روحی و نشاط زندگی در اثر ارتباط با خداوند عالم و اتصال به معنویات ناشی از آن می باشد. این آثار مجازات یا پاداش دنیوی بعضی از اعمال و رفتارهای انسان ها می باشد و این پاداش ها و مجازات ها در عالم آخرت بسیار عظیم تر و گسترده تر خواهد شد. پس مجازات و پاداش های اخروی مثل مجازات ها و پاداش های قراردادی متعارف در دنیا نخواهد بود. و ما در این زمینه قبلاً در پاسخ دو تا سؤال بحث مفصل تری آوردیم و توصیه می کنیم به پاسخ آن دو سؤال تحت شماره ها و عنوان های ذیل مراجعه بفرمائید:
۶۵-آیا خداوند مهربان بنده های خود را مجازات می کند؟!
۶۶-حقیقت عذاب های خداوند یا عذاب های اخروی چیست؟!
الیاس کلانتری
۹۴/۱۱/۱۷