کلام ایام – ۳۴، نزول برکات قدسی به عالم دنیا

veladatefatemeنزول برکات قدسی به عالم دنیا

بخش چهارم

در توضیح حدیث شریف پیامبر اکرم (ص) که فرمود: فاطمه بخشی از وجود من است به آیه ۵۷ از سوره احزاب اشاره کردیم. در آیه مورد نظر خداوند فرموده: «کسانیکه خدا و رسولش را اذیت کنند، خداوند آن ها را در دنیا و آخرت لعن کرده و عذابی خفّت آور برای آن ها آماده کرده است. طبعاً در این آیه اذیت کردن خداوند به معنای عرفی مصطلع نمی تواند باشد، چون خداوند منزّه از آن است که کسی بتواند او را اذیت کند! پس ذکر این مطلب در آیه قرآن به منظور خاصی باید باشد.

علامه طباطبائی (ره) در تفسیر این آیه می فرماید:

«شریک کردن خدا در اذیت کردن با رسولش (ص) به قصد تشریف رسول است یعنی خواسته است از رسول خود احترام کند و اشاره ای است به اینکه اگر کسی قصد سوئی نسبت به رسول خدا (ص) داشته باشد در حقیقت این قصد نسبت به خدا خواهد بود، چون رسول از آن جهت که رسول است هدفی جز پروردگارش ندارد، پس هر کس نسبت به رسول قصدی کند جز این نیست که نسبت به خداوند قصد کرده است».(1)

اذیت کردن رسول خدا (ص) هم یعنی مزاحمت به او در امر رسالت و هدایت انسان ها و کمک به آن ها. و بطور کلی اهداف مورد نظر از رسالت او. یعنی اگر کسی مانع تحقّق اهداف پیامبر خدا (ص) در امر ترویج دین خدا و هدایت انسان ها به راه خداوند شود، او را اذیت کرده است و این کار او در حقیقت اذیت خداوند محسوب می شود و چنین انسانی مورد لعن خداوند در دنیا و آخرت و گرفتار شدن به عذاب اخروی خواهد شد.

البته اذیت به هر انسانی اعم از اینکه آن انسان مورد اذیت دارای مقام و موقعیت متعالی اجتماعی باشد و یا یک انسان عادی، عملی ضد اخلاقی و گناه محسوب می شود، بطوریکه در آیه بعدی فرمود:

«وَالَّذِينَ يؤْذُونَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُؤْمِنَاتِ بِغَيرِ مَا اكْتَسَبُوا فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتَانًا وَإِثْمًا مُبِينًا» (الأحزاب/۵۸) یعنی کسانی که مردان و زنان مؤمن را بدون اینکه آن ها مرتکب ]گناهی[ شده باشند، اذیت کنند، ]این افراد اذیت کننده[ مرتکب بهتان و گناه آشکاری شده اند. در این آیه یک عمل خلاف اخلاق یعنی اذیت انسان های عادی در صورتی که گناهی مرتکب نشده باشند، عملی ضد اخلاقی و گناه معرفی شده است. توضیح اینکه مجازات های شرعی، یعنی قصاص و حد زدن و تعزیز مستثنی از این حکم می باشند. و مطلب مربوط به اذیت بی گناهان می باشد. پس اصل عمل اذیت کردن انسان ها عملی است خلاف اخلاق دینی و گناهی است بزرگ.

اما موضوع اذیت شخص رسول خدا (ص) دارای اهمیت خاص دیگری است، این گناه عظمت خاصی دارد! به جهت اینکه زندگی رسول خدا (ص) به انسان های زیاد دیگری، بلکه به عموم انسان ها ارتباط پیدا می کند. اگر یک انسان مزاحم انسان دیگری شد، البته این مزاحمت عملی است خلاف اصول اخلاق دینی، اما اگر این مزاحمت در مورد انسانی واقع شود که زندگی او به زندگی یک یا چند نفر دیگر ارتباط اجتناب ناپذیری دارد، مثل ارتباط زندگی یک مادر نسبت به کودک خردسال او. در این صورت گناه شخص مزاحم بسیار عظیم تر خواهد بود. به عنوان مثال اگر یک مادر دارای کودک خردسال و شیرخوار به یک سازمانی جهت کاری مراجعه کرده و کودک شیرخوار او هم نیاز به شیر مادر دارد، و این نیاز هم اضطراری و فوری است. در این صورت اذیت این مادر و به تأخیر انداختن کار او مزاحمت به آن کودک را هم به دنبال خواهد داشت و حقی را از او ضایع خواهد کرد. همچنین اگر مزاحمت به این مادر موجب ناراحتی و عصبیت و فشار روحی او شود و در آن حال بچه اش را شیر دهد، امکان دارد ناراحتی او به نحوی در اثر شیر دادن به بچه اش هم منتقل شود. یا به عنوان مثال اگر راننده ای با بی توجهی خود به قوانین رانندگی و با بی احتیاطی خود موجب تصادفی شود و راه بسته شود و عده ای دقایقی و یا ساعتی در آن راه بندان معطل شوند، طبعاً او مزاحم وقت و زندگی عده ای انسان شده است.

در این حادثه حق عده ای انسان ضایع شده است، در این جهت آن عمل خلاف اصول رانندگی صحیح، موجب اذیت عده ای انسان شده است که از جهت اصل موضوع آن انسان ها حق یکسانی دارند، یعنی حقی که از آن ها ضایع شده از نظر اخلاقی در مورد تک تک آن افراد عمل زشتی محسوب می شود. اما اگر بین آن افرادی که در اثر مسدود شدن خیابان معطل شده اند و در زمان مورد نظر خود به مقصد نرسیده اند، یک طبیب جراحی باشد که برای یک عمل جراحی اضطراری در مورد یک مریض مثلاً تصادفی، باید سریعاً به بیمارستانی می رسید و حال با گرفتار شدن در خیابان مسدود، در زمان مورد نظر به مقصد خود نرسید، در این صورت تخلّف آن راننده خسارت عظیمی به بار خواهد آورد و احتمال دارد منجر به کشته شدن یک مریض شود. در این صورت ابعاد عمل خلاف او گسترده تر خواهد شد.

به همین صورت اگر شخصی مزاحم یک انسان دارای موقعیت ممتاز اجتماعی شود مثل یک معلم یا یک مصلح اجتماعی، یا یک نویسنده دلسوز و خیرخواه به افراد جامعه خود و یا در سطح جهانی، طبعاً در این نوع موارد، آثار مزاحمت او بسیار گسترده تر خواهد بود.

حال اگر اذیت و مزاحمت یک انسان متوجه یکی از پیامبران خدا شود، در این صورت ابعاد حادثه بسیار گسترده تر خواهد بود. فرض یک یا چند انسان اگر اقدامی کنند که قداست مقام و شخصیت یک پیامبر مخدوش شود، مثلاً تهمتی به او بزنند و نسبتی به او بدهند که حتی در نزد عقلا قابل اثبات هم نیست و صِرف یک اتهام است از ناحیه دشمنان و مخالفان او، اما حداقل در نزد عده ای انسان ساده و سطحی نگر تأثیرات منفی ایجاد خواهد کرد.

در این نوع موارد آثار زیانبار آن عمل خلاف اخلاق بسیار گسترده خواهد بود و حقوق انسان های زیادی ضایع خواهد شد. انتشار خبرهای مربوط به پاکی طبع پیامبران و اخلاق حسنه آن ها و کرامت های رفتاری آن ها، تأثیرات زیادی در جریان یافتن فضائل اخلاقی بین انسان ها دارد و آسیب زدن به این قداست ها ظلمی است نسبت به تمام بشریت. فلذا خداوند در این گونه موارد مزاحمان پیامبران و اذیت کننده های آن ها را مجازات و از پیامبرانش دفاع می کند.

خداوند می فرماید:

«يا أَيهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَكُونُوا كَالَّذِينَ آذَوْا مُوسَى فَبَرَّأَهُ اللَّهُ مِمَّا قَالُوا وَكَانَ عِنْدَ اللَّهِ وَجِيهًا» (الأحزاب/۶۹) یعنی ای کسانیکه ایمان آورده اید مانند کسانی نباشید که موسی ]ع[ را اذیت کردند و خداوند او را از آن چه گفتند مبرّا (تبرئه) کرد  و او نزد خداوند آبرومند بود.

با این توضیحات روشن شد که اذیت پیامبر اکرم (ص) ظلمی به تمامی بشریت و در تمام زمان ها است. چون نبوت و رسالت او جهانی و ابدی است. یعنی یک سخن و عمل بررسی نشده را به آن حضرت نسبت دادن و دروغ بستن به آن حضرت و یا مانع انتشار فضائل اخلاقی او شدن و همچنین ممانعت از انتشار سخنان و رفتارهای او ظلمی است به همه بشریت!

و طبق کلام شریف آن حضرت (ص) فاطمه زهرا (س) هم در این موقعیت قرار دارد و و واجد بخشی از مقام و شخصیت رسول خدا (ص) می باشد. توضیح بیشتر این موضوع و نکات مهم دیگر مربوط به این کلام پیامبر خدا (ص) را به خواست خداوند به بخش بعدی مقاله موکول می کنیم.

الیاس کلانتری

۹۵/۱/۲۱

پاورقی:

۱-المیزان فی تفسیر القرآن، سوره احزاب، آیه ۵۷

 

 

کلام ایام - 95، حرکت امام حسین ( علیه السلام ) بسوی عراق
بخوانید
برچسب ها
دکمه بازگشت به بالا
بستن