کلام ایام ـ ۵۰۰، حضرت خدیجه ـ سلام الله علیها ـ اولین ایمان آورنده از بانوان
بخش دوم
در بخش قبلی از این مقاله ( کلام شماره ـ ۴۹۱) یکی از سخنان مشهور رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ درباره حضرت خدیجه ـ سلام الله علیها ـ مورد بررسی قرار گرفت و چند نکته علمی و اخلاقی درباره کلام شریف آن حضرت، با شرح و تحلیلی ذکر شد، حال در این بخش متذکر نکات دیگری درباره آن می شویم.
چهارم: قابل توجه است که در کلام شریف وجود مبارک رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ بعد از ذکر موقعیت حضرت خدیجه ـ علیها السلام ـ در دنیا درباره دین خدا و فعالیتهای آن بانوی با فضائل عظیم در حمایت از آن، به مقام و موقعیت آن حضرت در زندگی اخروی و در بهشت اشاره ای شده است. این بشارت طبعاً در زمان حیات حضرت خدیجه ـ سلام الله علیها ـ به او اعلام شده، چون رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در این کلام فرمود:
« إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَمَرَنِي أَنْ أُبَشِّرَ خَدِيجَةَ بِبَيْتٍ فِي الْجَنَّةِ … » یعنی: خدای سبحان به من امر کرد که به خدیجه بشارت بدهم به خانه ای در بهشت. پس این موضوع درکلام شریف برای اطلاع خدیجه ـ علیهاالسلام ـ نیست، چون این بشارت قبلاً و به احتمال قریب به یقین در شب معراج توسط جبرئیل ـ علیه السلام ـ به آن حضرت وحی شده بود او هم این بشارت را به حضرت خدیجه ـ علیهاالسلام ـ در همان وقت اعلام فرموده بود. و در زمانی که کلام موردبحث را درباره حضرت خدیجه بیان فرمود، او از دنیا رفته بود و سالها از رحلت او گذشته بود.
همچنین از گفتن این مطلب قصد رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ شنیدن و اطلاع دخترش حضرت صدیقه طاهره ـ سلام الله علیها ـ هم نبود، چون باز قبلاً و در زمان دفن حضرت خدیجه ـ علیهاالسلام ـ و حزن شدید و گریه فاطمه زهرا ـ علیها السلام ـ برای رحلت مادر عزیزش، رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ این بشارت را به دخترش اعلام فرمود! آن هم نه بصورت اطلاع از طریق کلام، بلکه اعلام فرمود که اکنون مادرش در قصری از زمرد در بهشت کنار حضرت مریم و آسیه همسر فرعون نشسته است! یعنی شخص رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ آن صحنه را می بیند و اعلام این مطلب موجب آرامشی در قلب شریف حضرت صدیقه طاهره، فاطمه زهرا ـ سلام الله علیها ـ شد.
پس کلام موردبحث در این نوشتار آن هم در زمان ازدواج فاطمه زهرا با امام امیرالمؤمنین علی ـ سلام الله علیهما ـ و زمانی که یادی از حضرت خدیجه ـ علیها السلام ـ به میان آمد، در تجلیل و تکریم او و جهت اطلاع دیگران گفته شد. چون همچنانکه اشاره شد، آن بشارت قبلاً و زمان برگشت از سفر آسمانی معراج اعلام شده بود و زمان رحلت حضرت خدیجه و حزن و اندوه شدید و گریه حضرت فاطمه زهرا ـ سلام الله علیهما ـ هم، به اطلاع او رسیده بود.
آنچه در این قسمت از بحث دارای اهمیت زیاد است تکریم و تجلیل از حضرت خدیجه ـ علیهاالسلام ـ سالها بعد از رحلت اوست، همچنین نوع تکریم و اشاره ای به موضوع بهشت و پاداش فعالیت و سعی و تلاش در جهت حمایت از دین خدا و گسترش معارف آن است! و این اهمیت هم در پیام خدای سبحان به پیامبر خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در رساندن آن اوّلاً به شخص حضرت خدیجه و ثانیاً به دختر او که مبتلا به حزن و اندوه شدیدی شده بود و هم به دیگران در زمانی که یادی از حضرت خدیجه به میان آمد.
حاصل این قسمت از کلام اینکه: تمامی سعی و کوشش و همت رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ و حضرت خدیجه صَرف انتشار معارف دین خدا و حمایت از آن می شد و تمام زندگی شخصی آنها و مجموعاً اهل بیت عصمت و طهارت ـ علیهم السلام ـ در جهت ترویج دین خدا و معارف آن و ارشاد انسانها بسوی آن به کار بسته می شد.
یعنی تکریم خاص رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ درباره حضرت خدیجه ـ سلام الله علیها ـ چه در زمان حیات آن بانوی بافضیلت و چه بعد از رحلت او صِرفاً بلحاظ جنبه های عاطفی بین یک انسان با همسرش و وفاداری هر دو نسبت به یکدیگر نبوده ـ اگرچه این جهت نیزمورد توجه بوده باشد ـ بلکه آن نوع تکریم بلحاظ شخصیت ممتاز حضرت خدیجه در بین تمام بانوان بافضیلت تاریخ مثل حضرت مریم مادر حضرت عیسی ـ علیه السلام ـ و حضرت آسیه بنت مزاحم (همسر فرعون) که در راه دفاع از دین خدا و حضرت موسی ـ علیه السلام ـ به دستور فرعون تحت شدیدترین شکنجه ها قرار گرفت و به مقام شهادت در راه خدا رسید و سرور بانوان بهشتی حضرت فاطمه زهرا ـ سلام الله علیها ـ دختر پیامبر خاتم حضرت محمد ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ و همسر امیرالمؤمنین علی و مادر امامان اهل بیت ـ سلام الله علیهم اجمعین ـ بوده و تا آخر عمر رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ ادامه داشت.
مجموعاً مراد از ذکر این مطالب و ورود در این بحث، بیانی هر چند کوتاه در فضائل فوق عادی حضرت خدیجه ـ علیهاالسلام ـ و شخصیت عظیم او ونقش ممتاز و آشکار او در ترویج دین خدا و حمایت از آن می باشد و تعظیم و تجلیل خاص پیامبر خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ از حضرت خدیجه حتی بعد از رحلت او و محبت شدید نسبت به او، علاوه بر موضوع محبت به یک همسر فداکار و محبوب و وفادار بخاطر جهاد فرهنگی و اخلاقی حضرت خدیجه ـ سلام الله علیها ـ در نشر معارف دین خدا و تقرب او به خدای سبحان بود.
از رفتارهای حضرت خدیجه ـ علیهاالسلام ـ و بعضی از سخنان و رفتارهای او و همچنین از سخنانی که در فضائل او گفته شده، برمی آید که او قبل از جریان ازدواجش با حضرت محمد ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ پانزده سال قبل از بعثت آن حضرت به مقام نبوت و رسالت، علم و اطلاعی از مقام فوق عادی و اختصاصی آن حضرت داشت. حال چه از طریق عمو یا پسرعموی خودش «ورقه بن نوفل» که یک دانشمند مسیحی و آشنا به کتب آسمانی قبلی بود و چه آشنائی خودش با کتابهای آسمانی قبلی و شنیدن اخباری درباره ظهور پیامبر خاتم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ در آن منطقه از زمین و نزدیک بودن زمان آن ظهور. لذا او در زمانی که خواستگاری چند نفر ازمردان مشهور آن زمان را برای ازدواج رد می کرد، خودش برای ازدواج با حضرت محمد ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ پیشقدم شد و پیشنهاد ازدواج به او داد و تمایل خود را به آن ازدواج ابراز نمود.
قابل تذکر است که حضرت خدیجه ـ سلام الله علیها ـ در خانواده ای به دنیا آمده بود که موحد و یکتاپرست و پیرو ملت حضرت ابراهیم ـ علیه السلام ـ بودند وهیچ وقت شرک و بت پرستی وارد فضای آن خاندان نشده بود. یعنی گروه قلیلی از اهل مکه با وجود گسترش شرک و بت پرستی و اشاعه آن در بین مردم آن منطقه، به ملت حضرت ابراهیم پای بند بودند، اگرچه عقاید دینی خودشانرا غالباً پنهان می کردند.
خاندان حضرت محمد ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ و اجداد آن حضرت هم از آن گروه از موحدان بودند. حضرت خدیجه ـ سلام الله علیها ـ هم با چند نسل فاصله هم از طرف پدر و هم مادر به سلسله اجداد حضرت محمد ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ متصل می شد. او اطلاعی از شخصیت ممتاز قدسی و فوق عادی حضرت محمد ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ قبل از جریان ازدواج داشت. لذا تمایل خود را به آن ازدواج، به اطلاع آن حضرت رسانید و آن ازدواج مبارک برای عالم انسانیت تحقق پیدا کرد! و منشأ آموزشهای اخلاقی زیادی برای انسانها شد.
آن ازدواج قدسی منشأ برکات فراوان دائمی برای عالم انسانها شد و در رأس آنها ولادت سرور بانوان عالم و سیده بانوان بهشتی حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا ـ سلام الله علیها ـ همسر سید اوصیاء امیرالمؤمنین علی و مادر اوصیاء دیگر و امامان اهل بیت -علیهم السلام – بود، که بطور دائم از آن شخصیت های قدسی و معلمان آسمانی، فضائل عظیم اخلاقی و علمی در فضای زندگی انسانها منتشر می شود و منشأ تحولاتی از فرهنگ عمومی جهانی می گردد.
ادامه دارد….