کلام ایام تاریخی – ۵۹۹، ماه پرشکوه و پر برکت رجب و ایام تاریخی آن

بخش ششم*
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ*
کلیات*
- دو عید عظیم و بسیار پر فضیلت در ماه رجب
- اثبات موضوع نیاز قطعی جوامع دینی به رهبری آسمانی
- عید «نزول قرآن کریم» آخرین کتاب آسمانی
- توقف چند ماهه انتشار مقالات مربوط به ایام تاریخی در سیره شریف معلمان آسمانی
- آموزش های دین خدا در سیره شریف معلمان آسمانی
- عید غدیر و ادامه رهبری آسمانی
- بدون وجود نوعی از رهبری آسمانی در جامعه دینی، آموزش های وحیانی، کامل نخواهد بود.
- هدف نهایی از بعثت پیامبران و ارسال رسولان -علیهم السلام- در چه صورتی تحقق کامل پیدا خواهد کرد؟
- نیاز ضروری و اجتناب ناپذیر به وجود یا حضور یک رهبر آسمانی در جامعه دینی
- ایمان به نبوت و رهبری آسمانی از ارکان اصلی معارف دین توحیدی است و در ردیف ایمان به الله و قیامت قرار دارد
- ایمان به رسول اکرم -صلی اللَّهِ علیه وَ اله وَ سَلَّمَ- محدود به موضوع دریافت وحی از خدای سبحان و انتقال آن به انسان ها نمی شود
- ایمان به نبوت پیامبران خدا -علیهم السلام- به موضوع عصمت آن ها و اطاعت از آن ها و رهبری کامل آن ها و رعایت ادب خاصی هم درباره آن ها می شود
- وظایف و اختیارات کامل پیامبران و وظایف اهل ایمان درباره آن ها
- اوصاف رسول خدا -صلی اللَّهِ علیه وَ اله وَ سَلَّمَ- در آیات قرآن کریم
- اعمال و رفتارهای کریمانه رسول خدا -صلی اللَّهِ علیه وَ اله وَ سَلَّمَ- در نشر معارف دین توحیدی
- سعادتمندان و رستگاران در عرف قرآن کریم چه کسانی هستند؟
- جانشینان پیامبر خدا -صلی اللَّهِ علیه وَ اله وَ سَلَّمَ- باید علم و قدرت و درایت و مدیریت و سایر اوصاف کمالیه آن حضرت را داشته باشند.
- جانشین حقیقی پیامبر خدا -صلی اللَّهِ علیه وَ اله وَ سَلَّمَ- جز حجت پروردگار عالمیان و امام معصوم -علیه السلام- شخص دیگری نمی تواند باشد.
- در روز غدیر با اعلام موضوع خلافت امیرالمؤمنین علی -علیه السلام- و تبلیغ آن از طرف رسول خدا -صلی اللَّهِ علیه وَ اله وَ سَلَّمَ- دین خدا به صورت کامل محقق شد.
- یأس کافران از نابودی دین خدا و علت اصلی آن یأس
- اعلام موضوع خلافت امیر المؤمنین علی -علیه السلام- بطور مکرر از طرف رسول خدا (صلی اللَّهِ علیه وَ اله وَ سَلَّمَ)
* * * * * * * * * *
ایام پر برکت ماه عظیم رجب سپری شد و جز اندکی از آن باقی نمانده است اما با تأسف و تأثر عرض می کنیم که ما هنوز موفق به شرح و تفسیر یکی از دعاهای آن به طور کامل و در حد روش متداول در نوشتن مقالات این بخش از مطالب مورد نظر، نشده ایم.
در هر صورت ذکر فضائل ایام خاصی از این ماه مبارک بسیار ضروری است و در ارتباط عمیق با اعمال و عبادات و دعاهای معین شده برای ایام این ماه عظیم است. بالخصوص که در ایام این ماه دو عید عظیم و بسیار پر فضیلت قرار دارد و آن دو عبارتند از «عید مبعث» وجود مبارک خاتم الانبیاء حضرت محمد -صلی اللَّهِ علیه وَ اله وَ سَلَّمَ- و عید ولایت امام امیر المؤمنین علی -علیه السلام- و عید دیگری که اگر بخواهیم آن را در ضمن رویداد مبارک بعثت در نظر بگیریم، بخشی از آن عید باشکوه و جلیل یعنی: «عید مبعث رسول الله» -صلی اللَّهِ علیه وَ اله وَ سَلَّمَ- محسوب خواهد شد واگر آن را رویدادی مستقل در نظر بگیریم، می شود آن را «عید نزول قرآن کریم» آخرین کتاب آسمانی به حساب آوریم اگر چه بخشی از آن عید بزرگ هم محسوب می شود.
نکته بسیار با اهمیت دیگر که لازم است در مقدمه این بخش از مقالات مورد تذکر قرار بگیرد، این است که ما مدت چند ماه است که نتوانستیم مقالات مربوط به ایام تاریخی مربوط به سیره شریف معلمان آسمانی را مطابق روش متداول قبلی ادامه دهیم و نوشتن این نوع مقالات در این مدت متأسفانه متوقف شد! اما تصمیم داریم با وجود مشاغل زیاد مربوط به ادامه فعالیت های مربوط به همین «وب سایت» و آماده کردن مقالات بخش های دیگر، این نقیصه را جبران کنیم و نوشتن این نوع مقالات را در بخش «کلام ایام تاریخی» مثل سابق و همراه با نظم جدیدی ادامه دهیم.
عنوان جدید و اصلی این نوع مقالات یا عنوان کامل شده آن ها نسبت به مقالات قبلی، «آموزش های دین خدا در سیره شریف معلمان آسمانی» خواهد بود. و عناوین فرعی آن ها متناسب با تاریخ و ایام مربوط به سیره شریف آن ها مثل ولادت و شهادت و رحلت و تحولات و رویدادهای مرتبط با زندگی آن ها و رفتارها و سخنان صادر شده از آن ذوات مقدسه انتخاب خواهد شد.
آموزش های دین خدا در سیره رسول اکرم (صلی اللَّهِ علیه وَ اله وَ سَلَّمَ)
ما قبلاً و در ایام مربوط به رویداد مبارک «غدیرخم» و در بیان فضائل آن عید عظیم مقالاتی را درباره موضوع «امامت» نوشتیم و در این بخش از وب سایت «حکمت طریف» منتشر شد. در آن مقالات بعد از ذکر آیه ای از قرآن کریم درباره شخصیت و رفتارهای رسول اکرم -صلی اللَّهِ علیه وَ اله وَ سَلَّمَ- به ذکر و توضیح موضوع عید غدیر و ادامه رهبری آسمانی پرداختیم و متذکر شدیم که علاوه بر کتاب آسمانی و نزول آن و نقش آن در آموزش های وحیانی برای انسان ها، نیاز اجتناب ناپذیری به استمرار رهبری آسمانی وجود دارد و بدون وجود نوعی از رهبری در جامعه دینی، آموزش های آسمانی کامل نخواهد بود و هدف نهایی از بعثت پیامبران و ارسال رسولان – علیهم السلام- و برقراری رهبری آن ها، نظام زندگی وحیانی در جامعه دینی برقرار نخواهد شد. یعنی نیاز به وجود یا حضور یک رهبر آسمانی در جامعه دینی بسیار ضروری و اجتناب ناپذیر است. در این قسمت از بحث قطعه ای از یک مقاله قبلی را نقل می کنیم که هم به موضوع بعثت پیامبر -صلی اللَّهِ علیه وَ اله وَ سَلَّمَ- ارتباط دارد و هم امامت امیرالمؤمنین علی -علیه السلام- و در ادامه این بحث و مطالب مربوط به «ماه شعبان» این موضوع با تفصیلی مورد بحث قرار خواهد گرفت. ان شاء الله تعالی
استمرار رهبری آسمانی
ایمان به نبوت، و رهبری آسمانی از ارکان اصلی معارف دین آسمانی است، و در ردیف ایمان به الله و روز قیامت قرار دارد. بطوریکه در آیات قرآن مجید گاهی بعد از ایمان به الله، ایمان به روز قیامت و گاهی ایمان به پیامبر خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) یا بطور کلی رسولان خدا (علیهم السلام) ذکر شده است.
به عنوان نمونه:
۱-«يؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالْيوْمِ الْآخِرِ» (آل عمران/۱۱۴)
۲-«مَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيوْمِ الْآخِرِ» (البقرة/۶۲)
۳-«يا أَيهَا الَّذِينَ آمَنُوا آمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَالْكِتَابِ الَّذِي نَزَّلَ عَلَى رَسُولِهِ وَالْكِتَابِ الَّذِي أَنْزَلَ مِنْ قَبْلُ» (النساء/۱۳۶)
۵-«وَالَّذِينَ آمَنُوا بِاللَّهِ وَرُسُلِهِ وَلَمْ يفَرِّقُوا بَينَ أَحَدٍ مِنْهُمْ» (النساء/۱۵۲)
ایمان به رسولان خدا (علیهم السلام) و رسول اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) محدود به موضوع دریافت وحی از خداوند و انتقال آن به انسان ها نمی شود، بلکه ارتباط می یابد به موضوع عصمت پیامبران و اطاعت از آن ها و موضوع رهبری کامل و همه جانبه آن ها نسبت به انسان ها. بطوریکه در سومین آیه فوق الذکر بطور ضمنی به آن اشاره شده است. توضیح اینکه: در آیه ۱۳۶ سوره نساء، ایمان به رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و کتاب قرآن و کتاب های آسمانی قبلی، جدا از هم ذکر شده است. یعنی اگر نقش پیامبر خدا در جامعه دینی فقط خواندن آیات خدا و یاد دادن آن ها به مردم بود، شامل ایمان به کتاب نازل شده بر او هم می شد و لازم نبود آن دو جدا از هم ذکر شوند.
البته با صرف نظر از این نکته هم اصل مطلب در جای خود ثابت شده است. و آن اینکه ایمان به رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) شامل اطاعت از آن بزرگوار و رعایت ادب مخصوص توحیدی در مورد او و ایمان به موقعیت علمی و ایمانی خاص او و فرا گرفتن همه آموزش ها از سخنان و رفتارهای او می باشد. خداوند می فرماید:
«هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يتْلُو عَلَيهِمْ آياتِهِ وَيزَكِّيهِمْ وَيعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَالْحِكْمَةَ» (الجمعة/۲) در این آیه چهار نوع فعالیت و نقش برای رسول اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) ذکر شده است و آن ها عبارتند از:
الف:تلاوت آیات خدا به مردم
ب:تزکیه آن ها با آموزش های اخلاقی
ج:آموزش کتاب (نوعی از معانی قرآن) به آن ها
د:آموزش حکمت (نوع خاصی از معانی قرآن) به آن ها.
در توصیف دیگری در مورد رسول اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و وظایف مؤمنان نسبت به آن حضرت می فرماید:
«الَّذِينَ يتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِي الْأُمِّي الَّذِي يجِدُونَهُ مَكْتُوبًا عِنْدَهُمْ فِي التَّوْرَاةِ وَالْإِنْجِيلِ يأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَينْهَاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَيحِلُّ لَهُمُ الطَّيبَاتِ وَيحَرِّمُ عَلَيهِمُ الْخَبَائِثَ وَيضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالْأَغْلَالَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيهِمْ فَالَّذِينَ آمَنُوا بِهِ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَاتَّبَعُوا النُّورَ الَّذِي أُنْزِلَ مَعَهُ أُولَئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ» (الأعراف/۱۵۷) در این آیه اوصافی از پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و رفتارهای آن بزرگوار ذکر شده است و آن ها عبارتند از:
الف:آن حضرت نبی و رسول و امّی بود. هر یک از این سه کلمه در بیان تفصیلی احتیاج به توضیحاتی دارند که فعلاً از بیان آن ها صرف نظر می شود.
ب:آن حضرت در کتاب های آسمانی معرفی شده بود.
ج:او انسان ها را امر به معروف و نهی از منکر می کرد.
د:او طیّبات را به مردم حلال و خبائث را بر آن ها حرام می کرد- با سخنان و اعمال و رفتارهای خود- البته معیار طیّبات و خبائث در این آیه و آیات مشابه معیار خاصی است و مطلب احتیاج به تفصیلی دارد.
ه:او قیودات سنگین و مشقّت ها و غُل هائی را که از زندگی غیر دینی بر آن ها بود باز می کرد.
و:کسانی که به آن حضرت ایمان آوردند و او را تکریم و تعظیم و یاری کردند و از نوری که همراه او نازل شده، تبعیت کردند، آن ها رستگارانند.
اوصاف مذکور در آیه اختصاص به مقام عصمت دارد و حجت پروردگار عالمیان قادر به انجام آن اعمال می باشد و انسان های عادی در هر مرتبه از کمالات وجودی باشند، نمی توانند در آن مقامات قرار بگیرند و حتی به آن ها نزدیک شوند.
از طرف دیگر انسان ها نیاز کامل همه جانبه به رهبری آسمانی دارند و ایمان به رهبری آسمانی یک امر ضروری است و بدون آن هرگز یک جامعه متعالی مورد نیاز انسان ها تشکیل نخواهد شد. و این ضرورت اصل زندگی انسان ها را تشکیل می دهد و یک امر حاشیه ای و جنبی در کنار زندگی انسان ها نیست.
جانشین پیامبر خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) باید علم و قدرت و درایت و مدیریت و سایر صفات کمالیه آن حضرت را داشته باشد و باید مثل او باشد و چنین شخصی جز حجت پروردگار و امام معصوم شخص دیگری نمی تواند باشد.
در روز غدیر با اعلام موضوع خلافت امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) و «تبلیغ» یعنی بیان کامل و آشکار آن به صورتی که وجود مبارک رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) انجام داد، رسالت کامل خداوند محقّق شد. و دین خدا کامل شد و نعمت او به صورت تمام به انسان ها عطا شد. و خداوند آن را به عنوان روش زندگی کامل آسمانی برای انسان ها پسندید، همچنان که فرمود:
«الْيوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيكُمْ نِعْمَتِي وَرَضِيتُ لَكُمُ الْإِسْلَامَ دِينًا» (المائدة/۳) یعنی: امروز دین شما را برای شما کامل و نعمت خود را بر شما تمام کردم.
با تحقّق چنین موقعیتی برای دین خدا و جامعه اسلامی، کافران از نابودی دین خدا مأیوس شدند، یعنی اعلام استمرار رهبری آسمانی و تجلّی آن در شخصیت امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) با آن موقعیت شناخته شده و تجلّی کرده از او، آرزوی از هم پاشیدن نظام دین خدا با فعالیت ها و کارشکنی های کافران به نتیجه نخواهد رسید. چون امیرالمؤمنین علی (علیه السلام) همان علم، همان قدرت، همان مدیریت و سایر صفات رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) را داشت.(۱)
در این مقاله و چند مقاله بعدی با همین عنوان، استدلال شده به این که انسان ها بطور دائم به «رهبری» یک معلم آسمانی احتیاج دارندحال یا آن معلم آسمانی فقط مقام «نبوت» خواهد داشت و یا نبوت و «رسالت» به صورت توأم و یا هر سه مقام، نبوت و رسالت و امامت مثل حضرت ابراهیم -علیه السلام- که هر سه مقام را از طرف خدای سبحان دریافت کرده بود و مثل وجود مبارک رسول خدا حضرت محمد -صلی اللَّهِ علیه وَ اله وَ سَلَّمَ- که او هم دارای هر سه مقام بود و بعضی از پیامبران دیگر.
در آن سلسله مقالات بحثی در اثبات موضوع نیاز قطعی جوامع دینی به رهبری آسمانی و مدیریت یک شخص دارای مقام نبوت یا نبوت و رسالت و یا نبوت و رسالت و امامت با تفصیلی مطرح شد و توصیه می کنیم آن مقالات مورد توجه اگر چه مجدد قرار بگیرد.(۲)
ادامه این بحث و توصیفی از سیره شریف رسول خدا -صلی اللَّهِ علیه وَ اله وَ سَلَّمَ- در مقالات مربوط به «ماه نورانی شعبان» خواهد آمد. ان شاء الله تعالی.
الیاس کلانتری
پاورقی ها:
۱- وب سایت حکمت طریف، بخش کلام ایام، شماره -۹۰
۲- همان، شماره های ۹۰ تا ۹۳