کلام ایام – ۲۲۶، تبریک ولادت حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها)

imagesروز اول ماه ذوالقعده مصادف است با ولادت حضرت فاطمه معصومه دختر مکرمه حضرت امام کاظم ( سلام الله علیهما ) آن بانوی کریمه موقعیت ممتازی در بین شخصیت های خاندان رسالت داشت و مورد تکریم خاص پدر بزرگوارش امام کاظم و برادر گرامی خود حضرت امام رضا ـ سلام الله علیهما ـ قرار گرفته است. وجود مبارک امام جواد ـ علیه السلام ـ هم با بیان ثواب عظیم زیارت حرم عمه بزرگوار خود، متذکر کرامت خاص آن حضرت شده است. بطوریکه فرمود:

« مَنْ زَارَ قَبْرَ عَمَّتِی بِقُمَّ فَلَهُ الْجَنَّةُ»(۱) یعنی:کسی که قبر عمه مرا در قم زیارت کند، برای او خواهد بود بهشت.

وجود مبارک امام صادق ـ علیه السلام ـ هم قبل از ولادت آن شخصیت کریمه قدسی از جلالت مقام او و ثواب زیارت حرم مقدس او خبر داده و فرموده است:

«مَنْ زارَها عارِفاً بِحَقِّها فَلَهُ الْجَنَّةُ» (۲) یعنی: کسی که او را زیارت کند، در حالیکه عارف به حق او باشد، اهل بهشت خواهد بود.

حضرت فاطمه معصومه ـ سلام الله علیها ـ بعد از سفر اجباری برادر بزرگوارش وجود مبارک امام رضا ـ علیه السلام ـ به ایران و اقامت در این مملکت با عده ای از برادران و شخصیت های دیگری از خاندان رسالت به ایران سفر کردند. این سفر طبق بعضی از نقل های تاریخی به دعوت امام رضا ـ علیه السلام ـ انجام گرفت و یا بطور کلی آن بزرگوار و همراهانش از خاندان رسالت جهت کمک به فعالیت ها و اهداف آن حضرت به ایران آمدند.

قابل تذکر است که امام رضا ـ علیه السلام ـ جهت اظهار این موضوع که سفر او به ایران اجباری بوده و حکومت مأمون او را به این سفر وادار کرده است، هیچ یک از افراد خاندان خود را همراه خود نبرد. اما طبعاً وقتی او به پذیرفتن مقام ولایتعهدی ـ  بصورت ظاهری ـ و اقامت در ایران مجبور شد، فعالیت های فرهنگی و اجتماعی و بطور کلی آموزشی خود را شروع کرد. یعنی همان فعالیتهائی که امامان معصوم ـ علیهم السلام ـ در دوره امامت خود  داشتند و آن بزرگوار هم همان نوع فعالیت را در دوره امامت خود و قبل از هجرت به ایران در مرکز فرهنگی جامعه دینی یعنی شهر مدینه به عهده داشت.

پس طبعاً امام ـ علیه السلام ـ در جهت فعالیتهای  فرهنگی و اجتماعی احتیاج به کمک افراد خاندان خود، بالخصوص شخصیت هائی از خاندان رسالت داشت که در مسیر اهداف مقدس او می توانستند مساعدان مناسبی برای او باشند.

توضیح بیشتر اینکه: آنچه گفته شد به جنبه سیاسی سفر امام ـ علیه السلام ـ ارتباط دارد و آن حضرت بطور جدی سعی می کرد به جامعه اسلامی اطلاع دهد که سفرش به ایران از ناحیه اجبار حکومتی مأمون حاکم عباسی انجام گرفته، و در فرصت های مختلف این موضوع را اظهار فرمود. اما طبعاً وقتی این موضوع با اظهارات مکرر امام ـ علیه السلام ـ جایگاه خود را پیدا کرد، و امکان استفاده سیاسی دستگاه  حکومت از این سفر منتفی شد، طبعاً  امام ـ علیه السلام ـ لازم بود به وظایف  خاص مقام امامت بپردازد.

توضیح بیشتر اینکه: مأمون به علل سیاسی و عمدتاً آرام کردن مخالفان خود و جلوگیری از قیامهای شیعیان بالخصوص ایرانیان علیه حکومت خود، می خواست از موقعیت امام رضا ـ علیه السلام ـ و محبوبیت او بین مردم و بالخصوص ایرانیان استفاده کند! دیگر اینکه تصور می کرد امام ـ علیه السلام ـ با پذیرش حکومت یعنی خلافت آن مقام رفیع معنوی خود را از دست خواهد داد و محبوبیت او کاهش پیدا خواهد کرد. مأمون در نظر داشت حکومت را بر حسب ظاهر به امام رضا ـ علیه السلام ـ منتقل کند و خود او بعنوان ولیعهد آن حضرت زمام امور را به دست بگیرد و در آن صورت در اصل خود او حکومت کند، اما مشکلات حکومت و نارضایتی مردم به حساب امام ـ علیه السلام ـ گذاشته شود ودر آن صورت وقتی وجهه معنوی آن حضرت آسیب دید و آن محبوبیت عظیم مخدوش شد آن موقع از میان برداشتن و کشتن امام با یک دسیسه سیاسی مشکل زیادی نخواهد داشت. اما وقتی امام ـ علیه السلام ـ از پذیرش حکومت و خلافت ظاهری خودداری کرد، و مأمون به اهداف سیاسی خود نرسید رفتار او هم با امام ـ علیه السلام ـ تغییر کرد، اگرچه تظاهر به احترام و تکریم آن حضرت می کرد.

کلام ایام - 179، عید میلاد حضرت زینب کبری (علیها السلام)
بخوانید

نکته قابل ذکر مهم دیگری لازم است مورد توجه قرار بگیرد و آن عبارت است از اینکه: ایرانیان عمدتاً شیعه و طرفدار خاندان رسالت و امامان معصوم ـ علیهم السلام ـ بودند، اگر چه بلحاظ اختناق سیاسی به راحتی و در همه جا عقاید خود را اظهار نمی کردند و این موضوع هم از نظر دستگاه  حکومت پنهان نبود و قیام ایرانیان علیه حکومت بنی عباس و آمدن هارون الرشید به ایران جهت سرکوب آن قیامها هم بهترین دلیل برای اثبات این ادعا است.

اما وقتی امام رضا ـ علیه السلام ـ به ایران هجرت فرمود و در این مملکت اقامت داشت، جو سیاسی و فرهنگی جامعه تغییراتی پیدا کرد. بالخصوص وقتی امام مقام ولایتعهدی را پذیرفت ـ  اگر چه اجباراً و با تهدید شدید مأمون ـ  و ظاهراً مورد احترام و تکریم حکومت قرار گرفت و امکان ارتباط ایرانیان با آن حضرت به راحتی و بدون ممنوعیت خاص برقرار شد، آن محبت و علاقه ایرانیان به آن حضرت و تمام خاندان رسالت به جریان افتاد و حوادثی پیش آمد که موجب افزایش محبوبیت آن حضرت بین مردم شد، وضعیت بطور کلی تغییر کرد.طبعاً در آن وضعیت لازم بود امام ـ علیه السلام ـ فعالیت علمی و آموزشی خود را گسترش دهد.

قابل ذکر است که همه امامان معصوم ـ علیهم السلام ـ درشرایط مختلف اجتماعی و ممنوعیت های سیاسی به وظایف امامت خود، متناسب با وضعیت جامعه و جو سیاسی عمل می کردند، اگرچه بعضی از آن بزرگواران مدتی در زندان های سیاسی و تحت نظارت حکومت ها و باصطلاح نوعی حبس خانگی قرار داشتند.

امام رضا ـ علیه السلام ـ هم، قبل از هجرت به ایران و زمان اقامت در مدینه به وظایف امامت و ارشاد مردم  و آموزش های دینی و رفع گرفتاریهای آنها اشتغال داشت و بعد از هجرت به ایران هم همان فعالیت ها لازم بود ادامه یابد.بالخصوص که جّو سیاسی حاکم بر ایران مناسبت بیشتری برای آن فعالیتها پیدا کرده بود. لذا در آن موقعیت امام ـ علیه السلام ـ احتیاج به کمک شخصیت هائی از خاندان رسالت داشت! و اگر آن حضرت از افراد خاندان رسالت بالخصوص خواهر دانشمند خود حضرت معصومه (علیها السلام) و بعضی از برادران خود جهت سفر به ایران و همراهی با او در فعالیت های علمی و اجتماعی، دعوت به عمل می آورد، خیلی معقول و حکیمانه بود.

قابل ذکر است که طبعاً مناسبت داشت امام ـ علیه السلام ـ از فرصت اقامت در ایران و در بین طرفداران و دوستداران خود و مردمی که دارای سابقه تمدن طولانی بودند و همچنین مورد تکریم خاص رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و امیرالمؤمنین علی ـ علیه السلام ـ قرار گرفته بودند، حداکثر استفاده را ببرد و از اقامت در این کشود مسرور شود و فعالیت های آموزشی خود را گسترش دهد.

با عرض تبریک ولادت آن بانوی بزرگوار به تمام مسلمین و بالاخص شیعیان و مردم ایران از درگاه خداوند مناّن در خواست می کنیم که شیعیان و دوستداران خاندان رسالت، بالخصوص زائران حرم قدسی حضرت فاطمه معصومه ـ علیها السلام ـ را از شفاعت آن بزرگوار و اجداد کریمش و همه شخصیت های قدسی خاندان رسالت بهره مند کند و آن شفاعت را عامل ورود آنها  به بهشت قرار دهد

قبلاً مقالاتی درباره شخصیت قدسی حضرت فاطمه معصومه ـ علیها السلام ـ و مقام علمی و اخلاقی آن بزرگوار در «وبسایت حکمت طریف» منتشر شد. مطالعه آن مقالات را تحت عنوان و شماره های ذیل توصیه می کنیم: قبلاً اشاره  به نکته ای را در ارجاعات به مقالات قبلی ضروری می دانیم و آن اینکه:عناوین مقالات با شماره مسلسل آنها در «وبسایت حکمت طریف» با سهولت قابل دسترسی است، لذا در این نوع ارجاعات شماره مقاله با عنوان آن عیناً بصورتی که در وبسایت قرار گرفته درج می شود:

۲۳ـ  مهمان گرامی از سرزمین نور

۷۶ـ  کلام ایام، ولادت حضرت معصومه (علیها السلام) مهمان گرامی ایرانیان

 کلام ایام ـ ۱۵۳، شخصیت علمی و اخلاقی حضرت فاطمه معصومه ـ سلام الله علیها ـ  

۱۳۹۷/۴/۲۵

الیاس کلانتری

پاورقی ها:

۱ـ کامل الزیارات، ابن قولویه ص ۳۲۴

۲ـ بحار الانوار ، علامه مجلسی، ج ۴۸ص ۳

 

برچسب ها
دکمه بازگشت به بالا
بستن