۱۴۳-چه عاملی باعث همراهی ابوبکر با پیامبر خدا (ص) در جریان هجرت شد؟!

emam-aliسؤال: ابوبکر جزو اولین مسلمانان بود تا جائی که زمانی که اسلام هنوز ضعیف بود، با پیامبر در غار همراهی کرد که ممکن بود جانش را هم از دست بدهد، پس شاید دنبال دنیا نبود آن هم فقط دو سال بعد از پیامبر خلافت نمود، یعنی احتمالاً مسن هم بود و این را می دانسته، چرا چنین اشتباه بزرگی را مرتکب شد؟!

پاسخ:این که ابوبکر جزو اولین مسلمانان بود، مورد قبول است و محل بحث نیست اما این که نوشته اید او زمانی که اسلام هنوز ضعیف بود، با پیامبر در غار همراهی کرد، محل بحث و بررسی است.

همراهی ابوبکر با پیامبر خدا- ص- در غار صرفاً یک موضوع مشهوری است و یقینی نیست. عده ای از محقّقین آن را انکار می کنند و دلائل متعددی برای این انکار دارند از جمله می گویند:

۱-طبق روایت بخاری و دیگران، ابوبکر جزو اولین گروه از مهاجرین از مکه بود که قبل از پیامبر اکرم- ص- وارد مدینه شدند.(۱)

۲-بعضی از علمای اهل سنت گفته اند: آیه غار ارتباطی به ابوبکر ندارد مانند عسقلانی که گفته است از تابعین کسانی بودند که، منکر ارتباط آیه غار با ابوبکر بودند مثل مؤمن طاق(۲)

۳-طبق بعضی از نقل ها عبدالله بن بکر بن اریقط در جریان هجرت راهنمای پیامبر اکرم (ص) بود و او همراه آن حضرت در غار بود.(۳) و تشابه اسمی او با ابوبکر باعث شد که عده ای تصوّر کرده اند ابوبکر با پیامبر- ص- در غار بود.

 

و یا احتمالاً کسانی خواسته اند فضیلتی از این جهت برای ابوبکر بتراشند، و خود او هرگز ادعا نکرده است که در جریان هجرت همراه پیامبر خدا (ص) بوده است، در حالی که او روز رحلت پیامبر خدا (ص) برای رسیدن به مقام خلافت به هر دری می زد و به هر چیزی متوسل می شد، از جمله به نسبت قوم و خویشی با پیامبر (ص) که هیچ امتیازی محسوب نمی شد. توضیح این که یکی از همسران پیامبر خدا (ص) دختر ابوبکر بود و این موضوع چیزی نبود که برای او فضیلتی ایجاد کند و استحقاقی برای خلافت. در حالی که یکی دیگر از همسران پیامبر خدا (ص) دختر ابوسفیان کافر بود که در جریان فتح مکه از روی ناچاری و منافقانه ادعای اسلام کرده بود. و او یعنی ابوسفیان به طور مکرر از ناحیه رسول خدا (ص) مورد لعن قرار گرفته بود، در حالی که پدر همسر آن حضرت هم بود. خلاصه این که ابوبکر برای غصب مقام خلافت امیرالمؤمنین علی (ع) به وسایل متعددی متوسل می شد، در این صورت اگر آن زمان موضوع همراهی او با پیامبر خدا (ص) در غار حادثه شناخته شده ای بود، حتماً به آن متوسل می شد! اما فرضاً حادثه به همین صورت بوده که مشهور شده است یعنی فرضاً ابوبکر در جریان هجرت پیامبر خدا (ص) همراه آن حضرت بوده باشد، آیا این همراهی فضیلتی برای او محسوب می شود؟! و یا اگر فضیلتی هم محسوب شد، آیا این فضیلت حقی برای او ایجاد می کند که فرمان خدا را زیر پا بگذارد و با وجود سفارشات مکرر پیامبر خدا (ص) در مورد خلافت امیرالمؤمنین علی (ع) و حادثه آشکار غدیر با صحنه سازی و فعالیت های سیاسی خود را جانشین پیامبر خدا معرفی کند و با تهدید و زورگوئی از مردم بیعت بگیرد؟!

کلام ایام ـ 313، فاطمه زهرا- سلام الله علیها- و بازگشت امانت قدسی
بخوانید

ما به خواست خداوند در جواب سؤال بعدی این موضوع را بررسی خواهیم کرد که آیا همراهی با پیامبر خدا (ص) در غار برای ابوبکر- در صورتی که چنین همراهی محقّق شده باشد- فضیلتی محسوب می شود؟!

نقل کرده اند وقتی ابوقحافه پدر ابوبکر شنید که پسرش ابوبکر به عنوان خلیفه انتخاب شده، تعجب کرد و گفت: با وجود بنی هاشم (یعنی امیرالمؤمنین علی علیه السلام) چگونه مردم به او روی آوردند و او را انتخاب کردند؟ به او گفته شد: چون ابوبکر از حیث سن از علی (علیه السلام) بزرگتر بود، او با تعجب گفت: «والله انا اکبر منه»(۴) یعنی به خدا سوگند من از ابوبکر بزرگترم.

الیاس کلانتری

۹۴/۱۰/۹

پاورقی ها:

۱-صحیح بخاری، ج ۱، ص ۱۲۸

۲-لسان المیزان، ج ۵، ص ۱۱۵

۳-البدایه و النهایه، ج ۳، ص ۱۷۶

۴-شرح نهج البلاغه، ابن ابی الحدید، ج ۱، ص ۱۵۶ -الصواعق المحرقه، ابن حجر مکی، ص ۱۳

برچسب ها
دکمه بازگشت به بالا
بستن