کلام ایام ـ ۴۱۸، عید مبعث رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و آله وسلّم ـ و شب تجلّی اعظم

کلیات*

• کلامی از امام جواد ـ علیه السلام ـ در فضائل ماه عظیم رجب.

• کلامی از امیر المؤمنین علی ـ علیه السلام ـ درباره بعثت رسول خدا ( صلی الله علیه و آله و سلم ).

• مراد از «تجلی اعظم» خدای سبحان چیست؟

• محصول نبوت و رسالت پیامبر خاتم (صلی الله علیه و آله و سلم).

• در فضای نورانی توحید همه انواع امکانات یک زندگی با شکوه و امن بطور دائم موجود است.

• بردگی انسانها برای شیطان.

• شیطان چگونه بر انسانها مسلط می شود؟

• وجود انسان و اعضاء و اجزاء وجود او امکان دارد ابزار کار شیطان قرار بگیرد.

• نگاه شیطان با چشم انسان.

• تکلم شیطان با زبان انسان.

• معنی تجلی خدای سبحان در کتاب آسمانی.

• معنی تجلی خدای سبحان در شخصیت رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم).

• ذکر و توضیح نکاتی از دعای شب مبعث .

• آثار و فواید صلوات بر پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم).

• توجه به عظمت شب بعثت سبب توسعه ظرف روح انسان جهت دریافت رحمت و برکات بیشتر می شود.

• نقش صلوات بر پیامبر اکرم- صلی الله علیه و آله و سلم- در استجابت دعاها.

• تکرار صلوات بر پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله و سلم- در دعاهای صحیفه سجادیه.

  ---

 همراه با جریان نهر بهشتی موسوم به «رجب»^(۱) و در کنار آن رسیدیم به نزدیک سب «تجلی اعظم »و بعثت پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ یعنی شب بیست و هفتم ماه رجب و چند ساعتی بیشتر با آن فاصله نداریم و از همین فاصله هم عطر خوشبوی آن به  مشام روح اهل ایمان می رسد.

شب مبعث در فرهنگ دین توحیدی شب « تجلی اعظم» نامیده شده و این اصطلاح از دعای مشهور شب مبعث اخذ شده است ، بطوریکه در عبارت اول آن دعا آمده است :

«اَللّهُمَّ اِنّى اَسئَلُکَ بِالتَّجَلِىِ الاْعْظَمِ فى هذِهِ اللَّیْلَةِمِنَ الشَّهْرِ الْمُعَظَّمِ وَالْمُرْسَلِ، الْمُکَرَّمِ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ وَاَنْ تَغْفِرَنا مااَنْتَ بِهِ مِنّا اَعْلَمُ یا مَنْ یَعْلَمُ وَلا نَعْلَمُ اَللّهُمَّ بارِکْ لَنا فى لَیْلَتِنا هذِهِ الَّتى بِشَرَفِ الرِّسالَةِ فَضَّلْتَها وَبِکَرامَتِکَ اَجْلَلْتَها وَبِالْمَحَلِّ الشَّریفِ اَحْلَلْتَها اَللّهُمَّ فَاِنّا نَسْئَلُکَ بِالْمَبْعَثِ الشَّریفِ وَالسَّیِّدِ اللَّطیفِالْعَفیفِ اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ …»

از وجود مبارک امام جواد ـ علیه السلام ـ نقل شده است که فرمود:

«إِنَّ فِي رَجَبٍ‏ لَيْلَةً هِيَ خَيْرٌ لِلنَّاسِ مِمَّا طَلَعَتْ عَلَيْهِ الشَّمْسُ وَ هِيَ لَيْلَةُ سَبْعٍ‏ وَ عِشْرِينَ‏ مِنْهُ نُبِّئَ رَسُولُ اللَّهِ ص فِي صَبِيحَتِهَا…»^(۲) یعنی در ماه رجب شبی است که از آنچه آفتاب بر آن می تابد بهتر است و آن شب بیست و هفتم ماه است که در صبح آن، رسول الله- ص- به رسالت و نبوت مبعوث شد…

در چنین شبی عالی ترین و برترین مرتبه از رحمت و برکات خدای کریم رحیم، به عالم انسانها است! وبرای آنها فرصت و امکان دسترسی و اکتساب مراتب عظیمی از رحمت و برکات خدای منان وجود دارد. همچنانکه در کلام نورانی امام جواد ـ علیه السلام ـ ذکر شده است. یعنی: خیری و فوایدی بیشتر از آنچه که آفتاب بر آن می تابد. و این یکی از رساترین و زیباترین تعبیرات در این زمینه است.

امام امیر المؤمنین علی ـ علیه السلام ـ درباره این موضوع بعثت می فرماید :

 «فَبَعَثَ اللَّهُ مُحَمَّداً (صلی الله علیه وآله) بِالْحَقِّ لِيُخْرِجَ عِبَادَهُ مِنْ عِبَادَةِ الْأَوْثَانِ إِلَى عِبَادَتِهِ وَ مِنْ طَاعَةِ الشَّيْطَانِ إِلَى طَاعَتِهِ»^(۳) یعنی: پس خدای سبحان ، محمد ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ را به حق مبعوث فرمود تا بندگان او را از عبادت بت ها خارج کند به عبادت خودش و از اطاعت شیطان به اطاعت خودش.

امام ـ علیه السلام ـ در این کلام نورانی خود محصول اصلی و کامل نبوت و رسالت پیامبر خاتم حضرت محمد ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ را معرفی فرموده و آن عبارت است از توحیدخالص و عبادت خالص الله ـ جل جلاله ـ  و نفی کامل شرک و اطاعت از شیطان. و این عصاره و خلاصه همه کمالات و فضائل و نورانیت کامل فضای حیات انسانها و رفع هر گونه آلودگی و تاریکی ناشی از شرک و پرستش شیطان و یاران او از زمامدازان جبار و تبهکاران از آن فضا می باشد .

در فضای نورانی توحید ذات قدوس الله همه انواع امکانات یک زندگی باشکوه و امن و دارائی های مورد نیاز آن، بطور دائم موجود است. و سختی ها و مشقت ها و نابسامانیها و گرفتاریهای انسان از ناحیه عبادت انواع بت ها و بالخصوص بت های انسانی است یعنی: زمامداران و حکام و امرای فاسد و فاسق و تبهکار.

این خودِ انسانها یعنی بعضی وعده ای از آنها هستند که با اطاعت از امرا و زمامداران یعنی در حقیقت اطاعت از شیطان و سپاهیان او زمینه بردگی و اسارت و گرفتاری خود را به وجود می آورند و خود را برده شیطان قرار می دهند!و خودشان آن شیاطین را تقویت می کنند و بعداُ ناچار تحت سلطه آنها در می آیند و در آن صورت شیطان و سپاهیانش از طریق بهره برداری از وجود آنها به خواسته های خود می رسند و با چشم آنها نگاه می کنند و با دست آنها کار می کنند.یعنی وجود این گروه از انسانها و اعضاء و اجزاء وجود و دارائی آنها به ابزارها و وسایل تبهکاری شیاطین تبدیل می شود.و چقدر مناسبت دارد نقل کلام دیگری از وجود مبارک امام ـ علیه السلام ـ در این زمینه که فرمود:

« اتَّخَذُوا الشَّيْطَانَ لِأَمْرِهِمْ مِلَاكاً وَ اتَّخَذَهُمْ لَهُ أَشْرَاكاً، فَبَاضَ وَ فَرَّخَ فِي صُدُورِهِمْ وَ دَبَّ وَ دَرَجَ فِي حُجُورِهِمْ، فَنَظَرَ بِأَعْيُنِهِمْ وَ نَطَقَ بِأَلْسِنَتِهِمْ، فَرَكِبَ بِهِمُ الزَّلَلَ وَ زَيَّنَ لَهُمُ الْخَطَلَ فِعْلَ مَنْ قَدْ شَرِكَهُ الشَّيْطَانُ فِي سُلْطَانِهِ وَ نَطَقَ بِالْبَاطِلِ عَلَى لِسَانِه »^(۴)

یعنی:آنها «پیروان شیطان » مردمی هستند که شیطان را ملاک امور زندگی خود قرار دادند و شیطان هم آنها را شرکا [یا دامهای ] خود قرار داد. و به دنبال آن در سینه های آنها تخم گذاری کرد و جوجه در آورد و آن جوجه ها به حرکت در آمدند و در دامان آنها پرورش یافتند. پس در نتیجه شیطان با چشم آنها می نگرد و با زبان آنها سخن می گوید و سر انجام شیطان آنها را مرکبی برای راندن در لغزشگاهها و پرتگاهها قرار داد و خطا و انحراف را در نظر آنها بیاراست و آنها در زندگی رفتار و اعمال  کسی را در پیش گرفتند که شیطان او را در سلطه خود شریک ساخته و سخنان باطل را بر زبان او جاری کرده است .

 این بهترین کلام در معرفی شیطان و رفتارهای او و رفتارهای پیروانش است و لزوم احتراز و فاطله گرفتن از او و نجات یافتن از دامهای اوست که از وجود قدسی امام امیرالمؤمنین ـ علیه السلام ـ صادر شده است! و به انسانها هشدار می دهد که در صورت پیروی از شیطان در دامهای او اسیر خواهند شد و همه دارائی ها و بالخصوص دارائی عمر آنها و امکانات زندگی آنها در مسیر خواسته های شیطان و علیه خود آنها به کار بسته خواهد شد.

امام ـ علیه السلام ـ درادامه این کلام به موقعیت قرآن کریم اشاره ای کرده و می فرماید: که خدای سبحان بر آنها تجلی کرد در کتابش از ناحیه ارائه نشانه های قدرتش، و از بی اعتنائی و بی توجهی عامه مردم به عظمت کتاب خدا و کنار گذاشتن آن در رفتارها و اخلاق گله مند است و شکوه ای دارد. و در انتهای کلام شریف خود می فرماید:

« فَالتَمِسُوا ذلِكَ مِنْ عِندِ أهلِه فإنَّهُمْ عَيْشُ العِلْمِ ، و مَوتُ الجَهْلِ» یعنی: آن را بطلبید از نزد اهلش ،که آنها سبب حیات علم و مرگ جهل هستند.

مراد این است که راه بهره مندی از قرآن مجید و روی آوردن به آن را در نزد اهل آن بجوئید، که آنها سبب و عامل حیات علم و مرگ جهل هستند ! و مراد آن حضرت اهل بیت عصمت و طهارت و ذوات مقدسه معصومین هستند.

در این زمینه و شرح و تفسیر این خطبه شریف مطالب مفصلی قابل ذکر است،اما نیت اصلی از استناد به آن موضوع:«تجلی خدای سبحان در قرآن کریم » بود، لذا از ذکر بقیه کلام مبارک و شرح آن خودداری می کنیم ، تا فرصت بحث درباره بقیه عبارات منتخب ازدعای شریف باقی بماند.

مراد از « تجلی اعظم» خدای سبحان در شب بیست و هفتم ماه رجب و شب مبعث ،تجلی او در وجود مبارک رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله وسلم ـ و شخصیت و کمالات و فضائل علمی و اخلاقی آن بزرگوار است و همچنین تجلی او در قرآن مجید است ! و هر دو موضوع هم به یک حقیقت منتهی می شوند . چون شخصیت رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله وسلم ـ تجسمی و تمثلی از قرآن مجید است . یعنی اگر قرآن مجید بصورت انسانی متمثّل شود آن انسان شخص آن حضرت خواهد بود.

و آن دو حقیقت تجلی یافته از صفات و افعال ذات قدوس الله ، جدا از هم نیستند ، همچنانکه خود آن وجود قدسی درباره اهل بیت عصمت و طهارت فرمود:

«إِنِّي تَارِكٌ فِيكُمُ اَلثَّقَلَيْنِ مَا إِنْ تَمَسَّكْتُمْ بِهِمَا لَنْ تَضِلُّوا اَبَداً وَ إِنَّهُمَا لَنْ يَفْتَرِقَا حَتَّى يَرِدَا عَلَيَّ اَلْحَوْضَ » یعنی : من بین شما دو حقیقت گرانبها و عظیم باقی می گذاریم و آنها عبارتند از کتاب خدا و عترت و اهل بیتم و آن دو هرگز از هم جدا نمی شوند تا در کنار حوض نزد من حاضر شوند .

ذکر و توضیح نکاتی از دعای شب مبعث

این دعای شریف مشتمل بر نکات علمی و اخلاقی و عقیدتی فراوانی است ، و ما در این فرصت اندک باقی مانده به ورود در آن به ذکر و توضیح بعضی از آن نکات اکتفاء می کنیم :

۱ – درباره عبارت اول دعای شریف و معنی «تجلی خدای سبحان» در وجود و شخصیت رسول الله ـ صلی الله علیه و آله وسلم ـ و قرآن کریم ، توضیحاتی ذکر شد . در چنین شبی عالیترین مراتب از تجلی پروردگار عالمیان تحقق یافته و در همه عالم منتشر شده است. در چنین شبی شریفترین پدیده خلقت ، وجود مبارک سرور انبیاء و مرسلین در مقام هدایت انسانها به سوی مقصد آفرینش استقرار یافت .

سیره و رفتار های آن وجود مبارک قدسی زیباترین و باشکوه ترین چهره از دین خدا را برای انسانها ، چه مردم زمان خود و چه جهانیان در زمانهای بعدی. او پرنورترین مشعل برافروخته خدائی است که همیشه و تا ابد نور شخصیتش او راهنمای انسانها بسوی مقصد نهائی و بهشت خواهد بود او هدایت کاروان انسانی را از عالم دنیا تا بهشت و جوار قرب پروردگار عالمان و همسایگی پیامبران به عهده گرفته است .

۲ – «اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّدٍ وَآلِهِ» یعنی اینکه قراردهی صلوات (رحمت و عنایات) خودت را بر محمد و آل او .

 اولین درخواست بنده در این دعا تقاضای رحمت و برکات و عنایات و مجموعاً «صلوات» از پروردگار عالمیان – عزّوجّل- برای وجود مبارک رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله وسلم ـ و مبعوث به نبوت و رسالت در این شب است . و این دعا در رأس دعاهای بندگان قرار دارد و دعائی است مستجاب و سبب استجابت دعاهای دیگر.

درباره نقش صلوات بر پیامبر اکرم ـ صلی الله علیه و آله وسلم ـ و عترت طاهره – علیهم السلام – بارها و در مقالات متعددی توضیحاتی ذکر شده است و در سخنان معلمان آسمانی – علیهم السلام – به طور مکرر به این دعا و عامل استجابت دعاهای دیگر، سفارش شده است . بالخصوص در چنین شبی که فضیلت آن بسیار افزون است .

۳ – «وَاَنْ تَغْفِرَنا مااَنْتَ بِهِ اَعْلَمُ مِنّا » یعنی : و اینکه مورد غفران قرار بدهی آنچه را که تو به آن داناتر از ما هستی .

 دومین درخواست بنده ها در چنین شبی ، طلب غفران (استغفار) از گناهان و اعمال نامطلوب و عبادات ناقص و کوتاهی ها و تقصیرات است . گناهان و اعمال ناقصی که سبب فاصله گرفتن از خدای سبحان و ذکر و یاد او می شود و عامل گرفتاریها و بلاها .

۴ –  «اَللّهُمَّ بارِکْ لَنا فى لَیْلَتِنا هذِهِ الَّتى بِشَرَفِ الرِّسالَةِ فَضَّلْتَها وَبِکَرامَتِکَ اَجْلَلْتَها وَبِالْمَحَلِّ الشَّریفِ اَحْلَلْتَها » یعنی : پروردگارا برکات خودت را بر ما نازل کن در این شب ما که به شرف رسالت آن را برتری دادی و با کرامت خودت آن را تجلیل کردی و در محلی شریف قرار دادی .

توجه به عظمت چنین شبی و فضائل عظیم وجود مبارک رسول الله ـ صلی الله علیه و آله وسلم ـ سبب توسعه روح انسان، جهت دریافت رحمت و برکات بیشتر می شود . لذا در این عبارت تذکری نسبت به عظمت و جلالت آن به عمل آمده و بنده ها می توانند از توجه به شکوه و جلال رسالت رسول الله ـ صلی الله علیه و آله وسلم ـ و عظمت عنایات خدای سبحان به آن وجود مبارک، به جریان رحمت فراوان پروردگار عالمیان متصل شوند.

۵ – تکرار «صلوات» بر وجود مبارک رسول الله –صلی الله علیه و اله و سلم- و عترت طاهره (علیهم السلام). علاوه بر اینکه در این دعای شریف اولین درخواست از پروردگار عالمیان ، صلوات بر پیامبر اکرم –صلی الله علیه و اله و سلم- و عترت طاهره – علیم السلام- می باشد ، این دعای عظیم یعنی «صلوات» بطور مکرر هم در آن ذکر شده است و این تکرار نشانه ای از عظمت و موقعیت رفیع آن در دعاها و بطور کلی در «ذکر الله» دارد. گفته شد که این دعا عامل و سبب استجابت دعاهای دیگر انسانها هم می شود و اصلاً دعای بنده بدون آن دعای حقیقی و کامل محسوب نمی شود . این عبارت یعنی صلوات بر پیامبر اکرم –صلی الله علیه و اله و سلم- چهار بار در این دعای شریف ذکر شده است .

در دعاهای نقل شده از ذوات مقدسه معلمان آسمانی و بالخصوص در دعاهای صحیفه سجادیه غالباً هم، در اولین درخواست از خدای سبحان موضوع «صلوات» بر رسول الله –صلی الله علیه و اله و سلم- ذکر شده و هم در اول درخواستهای بعدی و یا در اول هر دسته از درخواستها یا هر بخش از مجموع یک دعا .

بعنوان نمونه دعای پنجم «صحیفه سجادیه» با عبارت ذیل شروع شده :

«یا مَنْ لَا تَنْقَضِی عَجَائِبُ عَظَمَتِهِ، صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ احْجُبْنَا عَنِ الْإِلْحَادِ فِی عَظَمَتِک » در عبارت بعدی بطور مکرر «صلوات» ذکر شده،بعنوان نمونه :

«صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَعْتِقْ رِقَابَنَا…»

«صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ وَ اجْعَلْ لَنَا نَصِیباً…»

«صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ أَدْنِنَا إِلَی قُرْبِک…»

«صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ کرِّمْنَا عَلَیک…»

«صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ لَا تَفْضَحْنَا لَدَیک…»

و مجموعاً این عبارت نورانی در این دعای شریف ۱۵ بار تکرار شده است .

همچنین درز دعای ششم صحیفه که با عبارت :« الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ اللَّيْلَ وَ النَّهَارَ» شروع شده این دعای محل بحث یعنی : صلوات بر رسول اکرم – صلی الله عایه و آله و سلم- ۶ بار تکرار شده است . و آنها عبارتند از :

«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ ارْزُقْنَا حُسْنَ مُصَاحَبَتِهِ»

«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ احْفَظْنَا مِنْ بَینِ أَیدِینَا»

«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ وَفِّقْنَا فِی یوْمِنَا هَذَا»

«اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، وَ اجْعَلْهُ أَیمَنَ یوْمٍ عَهِدْنَاهُ»

«اللَّهُمَّ فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ، أَکثَرَ مَا صَلَّیتَ عَلَی أَحَدٍ مِنْ خَلْقِک»

«فَصَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّیبِینَ الطَّاهِرِینَ الْأَخْیارِ الْأَنْجَبِینَ»

ملاحظه می شود که این دعا شریف یعنی دعای ششم «صحیفه سجادیه» با ذکر همین عبارت و اشاره ای بر بعضی اوصاف شریف آن ذوات مقدسه خاتمه یافته .

این موضوع مورد بحث نشانه اهمیت خاص این دعای مستجاب یعنی صلوات (درخواست رحمت و برکات و الطاف و عنایات از خدای سبحان) بر پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله و سلم- و عترت طاهره آن حضرت (علیهم السلام) است و نقش عظیم آن در استجابت دعاهای بندگان ! و بلکه موضوع دارای شأن و عظمت دیگری هم هست ، علاوه بر موضوع استجابت دعا. به بیان دیگر درخواست «صلوات»از ذات قدوس الله بر پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله و سلم- عبادتی است بسیار عظیم و دارای آثار مبارکی در روح اهل ایمان و یکی از آثار و نتایج آن استجابت دعاها می باشد .

صلوات بر پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله و سلم- فعلی است که در قرآن مجید هم، به خدای سبحان نسبت داده شده و هم، به ملائکه و هم، به اهل ایمان! بطوریکه فرمود:

«انَّ اللَّهَ وَ مَلَآئِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى النَّبِىِ‏ّ یَآ أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ صَلُّواْ عَلَیْهِ وَسَلِّمُواْ تَسْلِیماً» (الاحزاب/۵۶) یعنی: الله و ملائکه او بر پیامبر صلوات می فرستند، ای کسانیکه ایمان آورده اید، شما هم بر او صلوات بفرستید و بر او سلام کنید، سلامی شایسته او .

در آیه کریمه برای اهل ایمان خبری ذکر شده و آن عبارت است از صلوات مستمر و دائمی ذات قدوس الله بر پیامبرش و همچنین صلوات مستمر و دائمی ملائکه بر آن حضرت. و این استمرار با آوردن فعل مضارع «یُصَلُّونَ» تحقق می یابد.

و بعد از ذکر چند خبر ، خدای سبحان به بندگانش دستور می دهد که آنها هم به پیامبر خدا– صلی الله علیه و آله و سلم- صلوات بفرستند و بر او سلام کنند. وقتی بنده ای به پیامبر خدا صلوات می فرستد و مقام او را مورد توجه قرار می دهد و از او پیروی می کند، به دستور صریح پروردگارش عمل می کند و خواسته های او از بنده تحقق می یابد . و در این صورت یک نوع ارتباط محبت آمیز بین بنده و پروردگارش برقرار می شود ، و این رابطه دوطرفه است ، یعنی جریان یافتن حبّ پروردگار و رسول او در قلب بنده ، سبب جریان یافت محبت بیشتر خدا بسوی او خواهد شد . بطوریکه خدای سبحان در کتاب خود فرمود :

«قُلْ إِنْ کُنْتُمْ تُحِبُّونَ اللَّهَ فَاتَّبِعُونِی یحْبِبْکُمُ اللَّهُ وَیغْفِرْ لَکُمْ ذُنُوبَکُمْ وَاللَّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ» (آل عمران/۳۱) یعنی: [ای پیامبر] بگو اگر خدا را دوست دارید از من پیروی کنید تا خدا شما را دوست بدارد و گناهان شما را مورد غفران قرار دهد و خداوند غفور و رحیم است.

و این خود دارائی عظیمی است فوق حد محاسبه و ارزیابی یعنی انسان مورد محبت پروردگارش قرار بگیرد و مورد غفران او و گناهان او هم بخشیده شود و آثار آنها از روح او و فضای عالم پاک شود و از بین برود.

در جهت استجابت دعا هم صلوات بر پیامبر خدا– صلی الله علیه و آله و سلم- تأثیری از این نوع و یا شبیه به این خواهد داشت و با یاد آن حضرت و فرستادن صلوات بر او، روح انسان از آثار گناهان پاک می شود حال یا بطور کامل و یا در حدی که موجب استجابت دعا می شود.

کلام آخر اینکه صلوات فرستادن بر پیامبر خدا – صلی الله علیه و آله و سلم- و بلکه توجه قلبی به آن وجود مبارک و شخصیت او و یاد او چه در قلب بنده و چه نزد دیگران ، «ذکر الله» محسوب می شود ، یعنی همان عبادتی که کثرت آن عامل سعادت و رستگاری نجات بنده از عالم دنیا و صعود او به بهشت خواهد بود .

ما از روی ناچاری بحث درباره این دعای شریف و صلوات بر پیامبر اکرم – صلی الله علیه و آله و سلم- را بصورت ناتمام رها می کنیم چون به روز بیست و نهم این ماه عظیم رسیدیم و ظاهراً و طبق محاسبات فردا روز آخر آن است و این ماه پربرکت امسال ۳۰ روز خواهد بود. و اکنون در آستانه ورود به ماه نورانی شعبان قرار گرفته ایم و لازم است درباره شعبان معظم و فضائل آن وداع با ماه رجب مقاله ای نوشته شود و امید است بتوانیم قصورات و تقصیرات در ماه رجب را در مقالات مربوط به «ماه شعبان» جبران کنیم با امید به عنایات خدای منان و صاحب فضل عظیم . (ان شاءالله تعالی)

الیاس کلانتری

۱۳۹۹/۱۲/۲۰

پاورقی ها :

۱ – در این عبارت یادی کردیم از سلسله مقالاتی که در سال های قبل به مناسبت ماه رجب تحت عنوان « گردش کنار نهری در بهشت » با شماره های ۳۵ تا ۴۰ در سایت منتشر شد و این عنوان از کلام شریف امام کاظم –علیه السلام- درباره فضائل این ماه عظیم نورانی اخذ شده بود که فرمود :

«رجبُ نهرٌ في الجنّةِ أشدُّ بياضاً مِنَ اللّبنِ، وأحلى منَ العسلِ مَنْ صامَ يوماً من رجب سقاهُ اللهُ عزَّ وجلَّ منْ ذلكَ النّهر » یعنی: رجب نهری است در بهشت، سفید تر از شیر و شیرین تر از عسل، و هر کس یک روز از این ماه را روزه بگیرد خدای – عزّ و جلّ – از آن نهر به او می نوشاند. طبعاً لازمه نوشیدن از نهری در بهشت ، ورود به بهشت است. یعنی روزه داران ماه رجب اهل بهشت خواهند بود ( من لایحضره الفقیه ، ج۲، ص ۵۶ – وسائل الشیعه، ج۷ ، ص ۳۵۰)

۲ – مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل ج۶ ص ۲۸۸،ج ۶۸۵۶

۳ –  نهج البلاغه، خطبه ۱۴۷

۴ – نهج البلاغه ، خطبه ۷