کلام ایام تاریخی – ۵۴۴، ماه رجب و روزهای پرفضیلت و تاریخی آن

ماه رجب و روزهای پرفضیلت و تاریخی آن

(بخش دوم)*

کلیات

  •  حرمت و ممنوعیت شدید «جنگ» در ماههای حرام
  •  جنگ در ماههای حرام گناه عظیمی محسوب می شود
  •  ممنوعیت جنگ در کنار «مسجد الحرام» و شهر مکه
  •  احتیاج انسانها به آرامش و صلح و امکان پرداختن به زندگی عادی
  •  جنگ و از بین بردن حقوق دیگران در اصل مطلوب و مورد تمایل انسانها نیست
  • در زمان ما جنگ و کشتار انسانها بیشتر از زمانهای قبلی انجام می یابد
  • کشتار گسترده کودکان و مادران آنها در زمان حاضر در «غزه» از طرف حکومت اسرائیل
  •  سران حکومت ها از محکوم کردن لفظی کشتار کودکان غزه هم خودداری
    می کنند.
  • مخالفت ها و تظاهرات نوعدوستانه عده ای از انسانها در کشورهای مختلف با جنگ و کشتار کودکان غزه
  • سکوت حکومت ها و دولتها در برابر بمباران بیمارستانها چه توجیهی دارد؟
  • قطع جنگ ها سالی دوبار در ماههای حرام در احکام دین آسمانی
  • نیاز شدید انسانها به آتش بس طولانی در جنگ ها
  • حرمت جنگ در ماههای حرام و در کنار خانه خدا
  • آثار پربرکت قطع جنگ در ماههای حرام در احکام دین خدا

     در بخش قبلی بحثی در فواید و برکات حرمت و ممنوعیت جنگ در ماه های حرام شروع شد و ادامه بحث و بیان نکات دیگری درباره این موضوع به این بخش موکول شد.

     در احکام دین خدا برای جنگ در ماههای حرام – که ماه رجب هم یکی از آن ماه ها است – حرمت شدیدی اعلام شده و آن عمل یعنی شروع جنگ در آن ماه ها گناه عظیمی محسوب شده است. بطوریکه در کتاب آسمانی آمده است :

     «يسْأَلُونَكَ عَنِ الشَّهْرِ الْحَرَامِ قِتَالٍ فِيهِ قُلْ قِتَالٌ فِيهِ كَبِيرٌ وَصَدٌّ عَنْ سَبِيلِ اللَّهِ وَكُفْرٌ بِهِ وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ  …»(البقره/۲۱۷) یعنی: از تو [ای پیامبر] درباره ماه حرام و جنگ در آن می پرسند، بگو جنگ در آن [گناهی] بزرگ است و بازداشتن از راه خدا و کفر ورزیدن به او و [بازداشتن از] مسجد الحرام است.

     در آیه کریمه از جنگ در ماه حرام شدیداً  نهی شده و آن عمل گناه بزرگی محسوب شده و همچنین اشاره ای هم به ممنوعیت جنگ در «المسجد الحرام» و شهر مکه شده است که آن مسجد مورد نظر در آن شهر قرار دارد

     در آیه مورد بحث تذکری بعمل آمده درباره آثار جنگ و ممنوعیت آن در ماه حرام و آن عبارت از  سد کردن راه خدا است. حاصل مطالب آیه کریمه و یا بخشی از آن ضرورت و اهمیت مورد نیاز انسانها به صلح و آرامش و امنیت و امکان زیارت «خانه خدا» هم در ماه ها و ایام معینی از سال است. یعنی در ماه های حرام و هم مکان معینی که عبارت است از شهر مکه و مسجدالحرام.

     این حرمت و ممنوعیت جنگ و  در نتیجه برقراری آرامش و صلح و رفع نیازهای زندگی و بیان تفصیلی و توضیحات کامل درباره آن احتیاج به فرصت مناسب دیگری دارد و ما ناچار در این نوشتار بحثی اجمالی و کوتاه درباره آن اکتفا می کنیم.

     اصل موضوع نیاز انسانها به آرامش و صلح و امکان پرداختن به زندگی عادی و تأمین نیازهای خانواده ها و افراد جامعه نیازی به استدلالهای زیادی ندارد و موضوعی است مسلم در بین عقلا. اما اینکه این نوع امنیت و آرامش چگونه و از ناحیه کدام قدرت باید در جوامع انسانی برقرار شود، موضوعی است که احتیاج به بحث و بررسی و تحقیق و هزینه های زیادی هم از جهت مالی و هم قوای جسمی و فکری و روحی انسانها دارد.

     جنگ و از بین بردن حقوق دیگران و ایجاد فضای ناامن برای انسانها چیزی نیست که صرفاً با عدم تمایل قلبی و یا محکوم کردن آن در اعلامیه ها و امثال آنها از بین برود. عده زیادی از انسانها و جوامع انسانی در طول تاریخ و در نقاط مختلف جهان از ناحیه اقوام و ملل جنگ طلب و حتی مخالف جنگ دچار آسیب ها و ناامنی ها و خسران های زیادی شده اند و این نوع وضعیت  و حوادثی از این نوع در تاریخ حیات انسانها بطور آشکار قابل مشاهده است.

     اکنون و در زمان ما، جنگ و کشتار انسانها و درگیری های سیاسی و اجتماعی بین آنها بیشتر از زمانهای قبلی برقرار است. تا جائی که جهت اهداف مالی و زندگی مطابق هواهای نفسانی عده ای از سران حکومت ها و رؤسای احزاب و تولید کنندگان اسلحه و لوازم آدمکشی انسانهای زیادی کشته می شوند و یا حداقل حقوق عادی و طبیعی و قانونی خود را از دست می دهند و زندگی آنها در فضائی ناامن و در میان مشقت ها و فقرها و محرومیت ها ادامه می یابد.

     جهان امروز شاهد کشتاری بی سابقه از کودکان و زنان در منطقه «غزه» هستند و رؤسای حکومت ها جز عده قلیلی از آنها حتی از محکوم کردن این جنایت عظیم با اعلامیه و سخنان و نوشته ها خودداری می کنند، در حالیکه عده زیادی از انسانها در کشورهای مختلف شدیداً مخالف این نوع جنگ هستند و مخالفت خود را هم با تظاهرات و راه پیمائی ها و تجمع در خیابانها و فریادهای خود اعلام می کنند. اما سران حکومت ها و قدرت های سیاسی کوچکترین اعتنائی به مخالفت عده از انسانها ندارند.

     ما فعلاً و در این نوشتار وارد مسائل سیاسی و تاریخی نمی شویم و اینکه چرا این نوع جنگ بین کشور اسرائیل و کشور اشغال شده فلسطین برقرار شده و همچنین وارد بحثی درباره جنگهای قبلی بین اسرائیل و چند کشور عربی و یا اسلامی!

     اما سئوال ما  از طرفداران حقوق بشر و مخالفان جنگ در «غزه» که مخالفت خود را با تظاهرات و روش های مختلف ابراز می کنند و از سران حکومت ها و از افراد بی تفاوت این است که چگونه عواطف انسانی اجازه می دهد کودکان خردسال بی پناه در زیر آوارها و فضای آتش گرفته از انفجار بمب ها و موشک و حتی در بیمارستان، قطعه قطعه شوند یا از گرسنگی و نبود لوازم جراحی و معالجه کشته شوند

این کودکان و مادران و پدران آنها به کجا باید پناه ببرند و چه کسانی باید از آنها حمایت کنند و به آنها آب و غذا بدهند و مکان امنی بالخصوص برای مجروهان آنها فراهم کنند؟

     اینکه سران یک یا چند کشور از قدرت سیاسی و نظامی خود استفاده می کنند و مانع برقراری آتش بس در این جنگ می شوند برای انسانهای مؤثر یا ساکت چقدر شرم آوراست؟

     بمب باران بیمارستانها که عده ای مجروح و مریض و طبیب و پرستار و دیگران در آنجا قرار دارند و سرهم کردن چند تا دروغ و توجیه رفتارهای خود، با آن دروغ ها از طرف حکومت اسرائیل و سکوت جوامع انسانی در مقابل آن رفتارها چه توجیهی دارد؟ و چگونه می شود درباره آن سکوت کرد؟

     طرف خطاب ما در این کلام سران جنایتکار حکومت اسرائیل و تبهکاران دروغ پرداز نیستند و خطاب ما به انسانهای ساکت این جریان ننگین بی نظیر در تاریخ حیات انسانها هستند که تماشاگر این صحنه های دلخراش می باشند؟

در چنین وضعیتی آن ارزش و اهمیت و ضرورت سنت شریف یعنی «قطع جنگ در ماههای حرام » و آتش بس طولانی یک ماهه و سه ماهه بیشتر آشکار می شود.

فواید و آثار ممنوعیت جنگ در ماههای حرام

       ممنوعیت جنگ  و مقابله نظامی اقوام و ملت ها با یکدیگر در ماههای معینی از سال که به ماههای حرام مشهور شده و همچنین ممنوعیت جنگ در کنار مسجد الحرام و شهر مکه اهمیت بسیار زیادی در احکام دین خدای سبحان دارد و این ممنوعیت سبب جریان رحمت و برکات فراوانی برای انسانها می شود و عدم رعایت آن در دین خدا گناه عظیمی محسوب می شود و عامل و سبب محرومیت از برکات این حکم مقدس.

      ما بخواست خداوند درباره حرمت جنگ و ممنوعیت آن چه در ماههای حرام و چه در کنار خانه خدا یعنی مسجد الحرام در مناسبت های دیگری به بحثی تفصیلی خواهیم پرداخت، اما در این نوشتار جهتی از این فضیلت و کرامت را که در احکام دین خدا معین شده، مورد بررسی و شرح و توضیح فشرده قرار می دهیم و آن اینکه : اصل ممنوعیت جنگ در ماههای حرام  مجموعاً دارای برکات و فواید عظیمی برای انسانها می باشد، اما جهت تحقق این مطلوب باشکوه و با اهمیت احتیاج به نوعی فعالیت علمی و فکری و عقیدتی وجود دارد و لازم است توجه انسانها به این جهات از موضوع بیشتر معطوف شود

کلام ایام - 52، حکمت غیبت امام عصر علیه السلام
بخوانید

     یکی از علل اصلی  و بلکه مهمترین علت این ممنوعیت به وجود آمدن امنیتی در فضای وسیعی از جهان برای رفتن انسانها به زیارت خانه خدا  و تشکیل یک اجتماع عظیم جهانی است و رسیدن به فواید و برکاتی از آن اجتماع و انجام آن عبادت باشکوه است.

     اگر فعالیتهای اقوام و ملت ها در سطح جوامع مختلف مورد توجه دقیق و بررسی های عالمانه قرار بگیرد، روشن خواهد شد که اکثر فعالیتهای انسانها در روابط اجتماعی یا بخش قابل توجهی از آنها بصورت جنگ و درگیری و اختلاف با دیگران و به وجود آوردن حکومت ها و فعالیت برای ساقط کردن آنها جریان پیدا می کند.

     اگر انسانها آموزش های عالمانه و کارشناسانه مؤثر در شناسائی خود و دیگران یعنی مجموعاً در «انسان شناسی» و بعضی علوم مربوط به آن دریافت می کردند، هیچ احتیاجی به جنگ و مقابله نظامی با همنوعان خود پیدا نمی کردند و لذت دوستی ها  و محبت ها جای خشونت ها و درگیری ها و دشمنی ها و جنگ ها را در جوامع انسانی به خود اختصاص می داد و لذات ناشی از رفتارهای محبت آمیز و صلح جویانه جای لذت های توهمی ناشی از جنگ ها و مقابله ها از این نوع را می گرفت. طبعا این مطلوب صرفاً با اعلامیه ها و قراردادها و یا صرف تمایلات قلبی تحقق نمی یابد و بلکه نیاز مبرمی به آموزش های مؤثر وجود دارد و آن آموزش ها بطور کامل در معارف و علوم و احکام دین توحیدی قرار دارد.

     یکی از «عبادت» ها و «اعمال» معین شده برای انسانها رفتن به شهر «مکه» و زیارت «خانه خدا» و انجام اعمال و برقراری مراسمی در این زمینه است. سفر زیارتی بسوی خانه خدا در شریعت های قبلی و بالخصوص شریعت آخرین پیامبر خدا – صلی الله علیه و آله – جایگاه بسیار رفیعی دارد. آن سفر جاذبه عظیمی در روح انسانها به وجود می آورد که آن جاذبه فوق حد توصیف کامل با کلام  و سخن می باشد و مرتبه برتر و صورت کامل آن برای کسانیکه آن سفر را انجام داده اند قابل درک است

     سفر « حج» یعنی: سفر برای زیارت خانه خدا و انجام اعمال معین برای آن و شرکت در آن اجتماع عظیم جهانی منشأ فواید و برکات و لذت های عظیمی برای انسانها می شود و دریافت آن فواید و برکات و حصول آنها در صورتی امکان پذیر است که آن سفر در فضای امنی انجام بگیرد و طبعاً ممنوعیت جنگ و درگیری بین انسانها می تواند آن امنیت و آرامش را در سطح جوامع مختلف و در راههای منتهی به شهر مکه و در «مواقف کریمه» و «مشاهد شریفه» مربوط به آن برقرار کند.

     علت اصلی ممنوعیت جنگ در ماههای حرام و یا مهمترین علت آن، به وجود آمدن فضائی مناسب و امن برای برقراری مراسم آن عبادت باشکوه و راههای رسیدن به آن می باشد.

     در این سفر پرفضیلت و در فضای امن به وجود آمده از ممنوعیت جنگ و درگیری بین انسانها، آموزشهای عملی پربرکتی برای زائران و حتی افراد مرتبط با آنها تحقق پیدا می کند و لذت ناشی از شرکت در آن مراسم در مجموع منشأ تفاهم ها و محبت ها و لذت های معنوی فراوانی بین انسانها شده و بخش عظیمی از مشکلات زندگی انسانها از ناحیه انجام یافتن آن عبادت برطرف می گردد.

    زیارت خانه خدا بصورت «حج» در ماههای معینی که به آنها «ماههای حج» گفته می شود و بصورت «عمره» در ماههای دیگر سال انجام می گیرد. و عمره در ماه رجب جلالت و عظمت و شکوه خاصی دارد و در آموزشهای رسول خدا – صلی الله علیه و آله – و ائمه اهل بیت – علیهم السلام – سفارشات زیادی درباره آن بعمل آمده است.

زمینه قدسی ماه رجب برای انتشار برکات آن

     در بعضی از مقالات مربوط به ماه های رجب و ماه شعبان و بالخصوص ماه رمضان در سالهای قبل اشاراتی به عمل آمد درباره فضای خاص این سه ماه نورانی و روزها و ساعات خاص آنها، جهت دریافت رحمت و برکات خدای سبحان و امیدواریم در فرصت های مناسب در سال جاری هم مطالب جدیدی در همین زمینه ها در مقالات جدید نوشته شود. اما در این نوشتار فعلا به تذکری فشرده در این زمینه اکتفاء می کنیم. قبلا گفته شده که در زمانهای خاص و معینی از سالها و ماه ها و روزها رحمت و برکات بیشتری از طرف خدای سبحان در فضای زندگی انسانها جریان می یابد و انسانها مورد رحمت و غفران زیادی قرار می گیرند. مثل زمان مغرب و افطار در ماه رمضان و مثل شبها و روزهای جمعه و سایر اعیاد مذهبی و ساعاتی که در آنها نمازهای واجب یا مستحبی مثل «نماز شب» خوانده می شود.

     این نوع زمینه برای دریافت رحمت و برکات بیشتر، از مشیت و اراده خدای سبحان برقرار می شود اما دریافت فواید عظیم و برکات زیاد ارتباطی هم با اعمال انسانها دارد. مثل استجابت دعا بعد از خواندن نمازها و در حال روزه داری و بعد از قرائت قرآن مجید و بعد از دعا به دیگران و امثال آنها. در اوقات ماه رجب زمینه مناسبی برای بهره مندی بندگان از رحمت خداوند از طرف پروردگار عالمیان در فضای زندگی انسانها برقرار می شود.

      برقراری این نوع زمینه برای بهره مندی و دریافت فواید زیاد به علم و قدرت بی پایان خداوند مربوط می شود و بنده ها قدرت ایجاد و برقراری چنین زمینه ای را برای رسیدن به سود و فواید زیادتر ندارند. مثل اینکه امکان روئیدن و رشد نباتات و درختان در فصل بهار بیشتر به جریان می افتد و زمینه این نوع رشد از ناحیه مشیت و اراده خدای سبحان و افعال او تحقق می یابد.

     در ماه رجب و روزها و ساعات آن چنین زمینه ای از ناحیه «ربوبیت» خدای سبحان در فضای زندگی انسانها و در سطح عالم برقرار می شود. اما زمینه نوع دوم به اعمال انسانها ارتباط دارد! و اگر  آنها اعمال معینی را انجام دهند به فواید و سود زیادی خواهند رسید. لذا برای زمانهائی که زمینه انتشار رحمت و برکات بیشتر در آنها از ناحیه مشیت و اراده خداوند برقرار می شود، اعمال و عبادات مناسبی معین شده است و انسانها در صورت انجام آن اعمال سود فراوانی را بدست خواهند آورد.

     در رأس اعمال ماه رجب «عبادت» باشکوه «روزه» قرار دارد و این عبادت سود و آثار پربرکتی برای انسانها خواهد داشت. فواید روزه گرفتن در ماه رجب و حتی چند روز و بلکه یک روز آن با معیارها و محاسبات عادی متداول بین انسانها قابل محاسبه نیست. همچنانکه ارزش و بهای نعمت های بهشتی با معیارهای دنیوی قابل ارزیابی و محاسبه نمی باشد. یعنی انسان ها با ادراکات عادی دنیوی نمی توانند ارزش حقیقی ورود به بهشت و دریافت نعمتهای آن را ارزیابی و محاسبه نمایند.

     پس زمینه دریافت نعمت های خدای سبحان در این ماه از ناحیه علم و قدرت و رحمت و برکات او به و جود آمده  و این فرصت از ناحیه رحمت بی انتهای او برقرار شده و اما حصول خواسته ها و رسیدن به اهداف متعالی و آرزوهای مطلوب و حیاتبخش به اعمالی از طرف بنده ها احتیاج دارد و در رأس آن اعمال روزه گرفتن در ایام این ماه عظیم است.

الیاس کلانتری

دکمه بازگشت به بالا
بستن