کلام ایام ـ ۲۵۶، زینب کبری ـ سلام الله علیها ـ و توصیفی از شخصیت قدسی او

imagesبخش اول

کلیات

* تبریک ولادت حضرت زینب کبری (سلام الله علیها)

* توضیحی و بیانی از القاب شریف حضرت زینب (سلام الله علیها)

* علت محبت شدید رسول خدا- صلّی الله علیه و آله و سلّم- نسبت به حضرت زینب- سلام الله علیها- در سنین کودکی.

* محبت شدید رسول خدا- صلّی الله علیه و آله و سلّم- از نوع محبت عادی یک شخص نسبت به فرزند و نوه خود نبود.

* علاقه شدید امیرالمؤمنین علی- علیه السلام- نسبت به فرزندش حضرت زینب (علیها السلام)

* اسم حضرت زینب- علیها السلام- از طرف خدا تعیین و در «لوح محفوظ» ثبت شده بود.

* علت گریه رسول خدا- صلّی الله علیه و آله و سلّم- در وقتی که حضرت زینب- علیها السلام-  را به حضورش آوردند چه بود؟

* رسول خدا- صلّی الله علیه و آله و سلّم- بلحاظ  علم به آینده از مقام  و شخصیت قدسی زینب- علیها السلام- خبر داشت!

* حضرت زینب- سلام الله علیها- وارث فضائل علمی و اخلاقی مادر بزرگوارش حضرت فاطمه- سلام الله علیها- سرور بانوان بهشتی بود.

* نشانه های زیادی از شخصیت علمی و اخلاقی و فضائل حضرت زهرا در سیره شریف حضرت زینب- سلام الله علیهما- تجلّی یافته است.

* جهاد علمی حضرت فاطمه زهرا- سلام الله علیها- جهت حفاظت از دین خدا در حادثه رحلت پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلّم)

* در حادثه رحلت رسول اکرم- صلّی الله علیه و آله و سلّم- حکومت حقیقی دینی از طرف حکومت بشری غصب شد.

* مصیبتی در ردیف مصیبت رحلت رسول خدا (صلّی الله علیه و آله و سلّم)

* حکومت حقیقی دینی و حکومت بشری توأم با بعضی ظواهری از احکام دینی.

* بقای دین توحیدی و شکوه و جلال آن احتیاج به فداکاری شخصیت عظیم قدسی حضرت زهرا- علیها السلام- داشت.

* در جریان غصب خلافت حقایق زیادی را پنهان کردند و فضائل زیادی از امیرالمؤمنین- علیه السلام- مورد انکار قرار گرفت.

* نقش حضرت زینب- علیها السلام- در حمایت از دین خدا در نهضت مقدس عاشورا.

* * * * * * * * * *

سالروز ولادت حضرت زینب ـ علیها السلام ـ را به همه ارادتمندان آن بزرگوار، تبریک می گوئیم، و امیدواریم به مناسبت آن حادثه پر برکت همه پیروان دین توحیدی بالخصوص شیعیان خاندان رسالت ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ و ارادتمندان آن حضرت مشمول عنایات خاص پروردگار عالمیان قرار بگیرند و از آثار علمی و شخصیت قدسی آن بزرگوار بهره مند شوند و شفاعت آن حضرت و شخصیت های قدسی خاندان رسالت شامل حال آنها بشود.

سالهای قبل  در چنین ایامی مقالاتی درموضوع ولادت حضرت زینب کبری ـ سلام الله علیها ـ در «وبسایت حکمت طریف» منتشر شد و آن مقالات متضمن توصیفی فشرده از شخصیت عظیم قدسی آن بزرگوار بود(۱)

در آن مقالات بعضی از القاب شریف حضرت زینب ـ سلام الله علیها ـ  و چند عبارت از کلام نقل شده از او مورد بحث قرار گرفت. و همچنین در آن مقالات وعده داده شد که بحث و گفتگو درباره شخصیت قدسی آن حضرت و ذکر و توضیح بعضی از سخنان و آموزش های او در مناسبت های بعدی ادامه یابد.

 القاب شریف حضرت زینب ـ سلام الله علیها ـ بجهت ظهور رفتار هائی عظیم و شکوهمند عمدتاً از طرف ذوات مقدسه معصومین و رهبران آسمانی ـ سلام الله علیهم ـ و شخصیت های خاندان رسالت به آن حضرت عطا شده است.

در مقالات قبلی القابی از آن حضرت ذکر و مورد بحث و توضیح قرار گرفت  و آنها عبارتند از :

صدّیقه ـ عصمت صغری، ولیة الله، عالمه غیر مُعَلَّمه و در ادامه آن مباحث و در این مقاله القاب دیگری را مجموعاً مورد بررسی فشرده ای قرار می دهیم و آنها عبارتند از:

محبوبهً المصطفی، قرة عین المرتضی ، نائبة الزهراء، شقیقة الحسن المجتبی و شریکة الحسین سید الشهداء .

زینب کبری ـ سلام الله علیها ـ مورد محبت شدید جد بزرگوارش، وجود مبارک حضرت رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ قرار داشت. و آن محبت خاص از همان روز تولد و وقتی که آن گوهر قدسی را خدمت آن حضرت بردند، آشکار شد. رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ  وقتی آن کودک تازه متولد شده را به حضورش بردند، او را گرفت و روی سینه خود قرار داد و صورت او را بوسید و به حالت گریه افتاد و او را «زینب» نامید. و طبق نقلی اعلام فرمود که جبرئیل در این وقت به حضورش نازل شد و اعلام کرد که ذات قدوس الله این اسم را برای او تعیین فرمود! و این اسم در «لوح محفوظ» برای او نوشته شده است (۲)

وقتی آن مولود گرامی را حضور رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ آوردند، از آن حضرت رفتاری دیده شد مشابه رفتاری که درباره  فرزندش حضرت حسین ـ علیه السلام ـ انجام داد و آن عبارت بود از نوع خاصی  ازتکریم و همراه با حالت بُکاء یعنی گریه و خبری از آینده که مشتمل بر ذکری از حادثه عاشورا بود، یعنی حادثه ای که ده ها سال بعد وقوع یافت.

این محبت و نوع اظهار آن از نوع محبت یک انسان نسبت به فرزند  و نوه خود حتی از نوع بسیار شدید آن نبود، بلکه علت خاصی داشت. در یکی از مقالات قبلی در بحثی از شخصیت و رفتارهای متعالی و فوق عادی حضرت زینب ـ سلام الله علیها ـ مطلبی درباره علاقه شدید اولیاء خدا نسبت به یکدیگر نوشته شد و اینکه آن نوع علاقه های خاص از نوع عادی ومتعارف بین انسانها نبود،. بلکه ارتباطی با علاقه و اشتیاق شدید اولیاء خدا نسبت به ذات قدوس الله داشت.

در این قسمت از بحث، قطعه ای از آن مقاله را عیناً نقل می کنیم. لازم به ذکر است که این بحث درباره رفتاری است که از امام سید الساجدین ـ علیه السلام ـ وقت خروج از کربلا و عبور از کنار اجساد مطهره حضرت سید الشهداء علیه السلام ـ و دیگر شهداء مشاهده شد و کلامی که حضرت زینب ـ سلام الله علیها ـ به آن حضرت عرض کرد.

« اگرچه امام سید الساجدین حجت خدا بود و در مقام عصمت و امامت قرار داشت و طبعاً وارث صبر و استقامت و قدرت روحی پیامبران خدا و ذوات مقدسه رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ و جدّ گرامی خود امام علی و جده بزرگوارش حضرت فاطمه زهرا و عموی کریمش امام حسن مجتبی آن قهرمان صبر و استقامت و سرور شهیدان تاریخ حیات انسانها پدر کریم خود، امام حسین ـ سلام الله علیهم اجمعین ـ بود، و در مواقع متعددی خود او با رفتار و کلامش به عمه بزرگوار خود و سایر همراهان تسلیت می دادو در آنها آرامش روحی ایجاد می کرد، اما در عین حال سنگینی و عظمت مصیبت های روز عاشورا و فردای آن روز و اسارت دختران رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ و بانوان و کودکان حرم حسینی ـ علیه السلام ـ برای آن وجود مظلوم بسیار شکنَنَده بود و وضعیت جسمی و روحی او و شدت بیماری و وضعیت شهداء کافی بود که آن کشتی طوفان زده را در هم شکند و روح شریفش  از بدن جدا شود.

علت اصلی آن وضعیت روحی امام ـ علیه السلام ـ احتیاج به توضیحی دارد و آن اینکه : طبعاً قدرت روحی و صبر و استقامت امام معصوم ـ علیه السلام ـ  مثل همه کمالات و فضائل او در بالاترین درجه قرارداشت و اما به همان نسبت عواطف انسانی هم در وجود امام ـ علیه السلام ـ شدیدتر است و علاقه قلبی و وابستگی روحی یک امام و حجت خدا نسبت به امام و حجت دیگر هم، بسیار شدید و در اصل برای انسانهای عادی غیر قابل توصیف و ادراک است. مثل علاقه شدید و خاص وجود مبارک رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ به امیر المؤمنین علی و دخترش فاطمه زهرا و حسنین ـ علیهم السلام ـ و متقابلاً علاقه قلبی و وابستگی روحی آن بزرگواران نسبت به آن حضرت! یعنی علاقه قلبی خاص رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ نسبت به امیر المؤمنین علی ـ علیه السلام ـ از ناحیه مقام و موقعیت او در عبودیت و تقرب او نسبت به پروردگار عالمیان و عنایات خاص پروردگار نسبت به او بود نه از جهت قرابت و قوم و خویشی و فقط حمایت از دین خدا و سعی و کوشش او در این راه ! و زحماتی که در مسیر حمایت از پیامبر خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ کشیده بود.

همچنین علاقه شدید و اختصاصی حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا ـ سلام الله علیها ـ نسبت به پدر  بزرگوارش به لحاظ مقام رسالت خداوند بود و نه از نوع علاقه عادی و متعارف یک دختر به پدرش، بطوریکه آن بزرگوار فرمود:

 «حُبِّبَ اِلَیَّ مِنْ دُنْیاکُمْ ثَلاثٌ: تِلاوَةُ کِتابِ اللّه وَالنَّظَرُ فی وَجْهِ رَسُولِ اللّه صلی الله علیه و آله وَالْأِنْفاقُ فی سَبیلِ اللّه.» یعنی:سه چیز از دنیای شما محبوب من است :تلاوت کتاب خدا و نگاه کردن به چهره رسول خدا و انفاق در راه خدا . قابل توجه است که حضرت فاطمه زهرا ـ سلام علیها ـ در هر سه مورد کلمه جلاله «الله» را به کار برده واز پدر بزرگوارش به عنوان «رسول الله » ذکری آورده . یعنی آن علاقه شدید فوق حد وصف جهت مقام رسالت خداوند بود و طبعاً آن خیلی برتر از ارتباط  عادی بین پدر و فرزند است .

کلام ایام - 241، عید غدیر ، عید اکمال دین و اتمام نعمت خداوند
بخوانید

بعد از وقوع حادثه رحلت رسول خدا ـ صلی الله علیه و اله و سلم ـ  و حوادثی که در جامعه دینی پیش آمد و آن حضرت در بستر بیماری افتاد، هم و قتی جناب «ام سلمه» به عیادت او آمد و حال او را پرسید ، آن حضرت فرمود:

 «اَصبَحتُ بین کمْدِ و کرْبِ، فَقْدِ النّبی و ظُلمِ الوَصیّ…» آن بزرگوار اظهار کرد که مبتلا به غم و اندوه زیادی شده به جهت فقدان پیامبرخدا و به ظلمی که به وصی و جانشین او شده. یعنی: به مجروح شدن و بیماری خود در حوادث بعد از رحلت رسول خدا و فقدان شخص پدر خود اشاره ای نکرد بلکه به دو مصیبت عظیم اشاره ای کرد که یکی از آن دو عبارت بود از رحلت پیامبر خدا ـ صلی الله علیه و آله وسلم ـ و دیگری غصب مقام خلافت وصی و جانشین او یعنی امیر المؤمنین علی (علیه السلام )

و از این نوع بود علاقه شدید امیر المؤمنین علی ـ علیه السلام ـ نسبت به رسول الله و همچنین نسبت به دو فرزندش حسن و حسین  ـ علیهما السلام ـ که در «آیه مباهله» فرزندان رسول خدا  ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ محسوب شده اند.»  (۳)

با توجه به توضیحات فوق می شود گفت علاقه شدید و خاص رسول خدا ـ صلّی الله علیه و آله و سلم ـ  به فرزندش زینب ـ علیها السلام ـ و همچنین علاقه امیر المؤمنین علی و حضرت فاطمه زهرا و حسنین ـ سلام الله علیهم ـ نسبت به او، از نوع محبت و علاقه یک انسان نسبت به فرزند و نواده و یا به برادر و خواهر خود نبوده است و بلکه آن  محبت و علاقه و تکریم خاص و شدید علت دیگری داشت! از نوعی که به آن اشاره شد. یعنی رسول خدا- صلّی الله علیه و آله و سلّم- از ناحیه علمی که به آینده داشت و اینکه این مولود مبارک در آینده در مسیر تقرّب به پروردگار عالمیان به کدام مرحله و مرتبه خواهد رسید و حمایت او از دین خدا- جلّ جلاله-  چه تأثیری در انتشار حقایق و فضائل آن خواهد داشت، محبت شدیدی نسبت به او پیدا کرده بود و از این لحاظ آن مولود مبارک و آن شخصیت قدسی «محبوبة المصطفی» لقب یافته بود. چون او از همان زمان ولادت در علم خدا دارای جلالت عظیم بود و «محبوبة الله»  محسوب می شد.

همچنین حضرت زینب- سلام الله علیها- از ناحیه همان شخصیتی که در او ظهور کرد و به لحاظ قداست مقام و موقعیت او در عبودیّت پروردگار عالمیان و فضائل کسب شده از تقرّب به ذات قدوس او مورد محبت شدید امام امیرالمؤمنین علی- علیه السلام- بود و نور چشم او محسوب می شد، نه از جهت نوع علاقه عادی یا شدید یک پدر نسبت به فرزندش.

او مقام نیابت حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا دختر رسول خدا- صلّی الله علیه و آله و سلّم- را به عهده داشت، یعنی علاوه بر اینکه فرزند آن شخصیت عظیم قدسی بود، وارث فضائل علمی و اخلاقی سرور بانوان بهشتی هم بود.

نشانه های زیادی از شخصیت علمی و اخلاقی و فضائل حضرت فاطمه- زهرا- سلام الله علیها- در اخلاق و رفتارها و بطور کلی سیره شریف حضرت زینب آشکار شده و تجلّی یافته است، و در رأس همه آن نشانه ها حمایت از دین خدا و کمک به استحکام ارکان آن و انتشار فضائل آن می باشد.

جهت دیگر در حمایت از دین خدا، جلوگیری از اختلاط صورت حقیقی معارف و اخلاق دینی با صورت های تقلّبی از آن بوده که از ناحیه حکومت های غاصب در فضای زندگی مردم منتشر می شد. لازم به ذکر است که در حادثه رحلت رسول خدا- صلّی الله علیه و آله و سلّم- حادثه دیگری در مرکز جامعه دینی وقوع یافت که عظمت و سنگینی و آثار زیانبار آن در ردیف آن مصیبت بزرگ تاریخ حیات انسان ها یعنی فقدان رسول خدا- صلّی الله علیه و آله و سلّم- بود و آن حادثه عبارت از اقدام عده ای در شهر مدینه در غصب مقام حکومت دینی و خلافت امیرالمؤمنین علی- علیه السلام- و محرومیّت جامعه دینی از آثار و برکات حکومت او بود. در آن حادثه حکومت حقیقی دینی جای خود را به حکومت عادی بشری داد، اگرچه در آن حکومت غیر مشروع مقداری از احکام دینی و بعضی از صورت های ظاهری آن هم مورد توجه قرار می گرفت و بعضاً رواج داشت! اما وضعیت پیش آمده می توانست ارکان اصلی بنای دین خدا را در هم شکند.

امیرالمؤمنین علی- علیه السلام- در آن وضعیت بحرانی با وجود محدودیت های سیاسی و ممنوعیت های زیاد، هدایت کشتی طوفان زده دین خدا را بعهده داشت. اما ایجاد آرامش در آن کشتی و رسیدن به ساحل امن و بطور کلی جلوگیری از در هم شکستن ارکان آن بنای مقدس باشکوه، علاوه بر فعالیت های امیرالمؤمنین علی- علیه السلام- احتیاج به جهاد علمی یک شخصیت قدسی آسمانی و فداکاری عظیم او هم داشت و آن شخصیت عبارت بود از حضرت صدیقه طاهره فاطمه زهرا (سلام الله علیها).

در جریان تبدیل حکومت کامل دینی و محرومیّت جامعه دینی از رهبری کامل امیرالمؤمنین علی- علیه السلام- و غصب مقام خلافت او، و جلوگیری از فعالیت های اجتماعی او، حقایق زیادی را پنهان کردند و مردم را در مقابل عمل انجام شده ای قرار دارند و فضائل زیادی از آن حضرت مورد انکار و یا بی اعتنائی قرار گرفت! اما موقعیت و مقام علمی و فضائل شخصیتی حضرت زهرا- سلام الله علیها- با آن مرتبه از انتشار در سخنان و رفتارهای رسول خدا- صلّی الله علیه و آله و سلّم- در تکریم و تعظیم آن شخصیت قدسی، قابل انکار نبود، و آن حضرت از موقعیت اجتماعی و شخصیت قدسی خود در دو جهت اصلی بهره برداری کرد. یکی حمایت و دفاع از وصی و خلیفه حقیقی رسول خدا- صلّی الله علیه و آله و سلّم- یعنی وجود مبارک امیرالمؤمنین علی- علیه السلام- که همسر خودش بود، و دیگری نشان دادن صورت تقلّبی از دین خدا که در جامعه دینی حاکم شده بود، و روشن کردن این حقیقت که دین خدا و معارف آن غیر از آن چیزی است که از طرف حکومت ارائه می شود.

لازم به تذکر است که حکومت جامعه دینی بعد از غصب مقام خلافت امیرالمؤمنین علی- علیه السلام- قصد کشتن او را داشت که با حمایت حضرت فاطمه زهرا- سلام الله علیها- از آن حضرت و مجموعاً از ارکان اصلی دین خدا، آن نقشه و توطئه به نتیجه مورد نظر حکومت نرسید! البته دفاع حضرت فاطمه- سلام الله علیها- از دین خدا و وصی رسول خدا- صلّی الله علیه و آله و سلّم- فداکارانه بود و به قیمت حق حیات خودش تمام شد.

اما ابلاغ آشکار حقایق دین توحیدی بالخصوص موضوع خلافت امیرالمؤمنین علی- علیه السلام- و اثبات حقانیّت او با صِرف اظهار نارضایتی از اوضاع به وجود آمده و عدم موافقت با جریان به راه افتاده برای اصلاح مشکل اصلی کفایت نمی کرد، بلکه احتیاج به فداکاری آن شخصیت عظیم بود و آن بزرگوار حمایت از دین خدا و تقویت آن را در حدّ فداکاری و صرف نظر کردن از حقّ حیات خود محقّق کرد و به ظهور رساند و در این راه به مقام شهادت در راه خدا نائل شد. یعنی بقای اصل دین آسمانی و شکوه و عظمت آن و استمرار برکات آن مرهون جهاد علمی امیرالمؤمنین و حضرت فاطمه زهرا- سلام الله علیهما- بود.

 شبیه به این جریان تاریخی در زمان امامت حضرت سیدالشهداء، امام حسین- علیه السلام- پیش آمد و مجدّداً ارکان دین خدا از ناحیه حکومت پلید بنی امیه و منافقان جامعه متحمّل ضربات سنگین شکننده ای شد که قیام امام حسین- علیه السلام- و قدرت عظیم علمی و ایمانی آن بزرگوار و مجاهدان شجاع و وفادار همراه او، آن خطر عظیم را هم برطرف کرد! و حضرت زینب کبری- علیها السلام- نقش بسیار عظیم و آشکاری در آن جهاد داشت و او چه همراه آن قهرمان بزرگ آسمانی یعنی فرزند و جانشین رسول خدا- صلّی الله علیه و آله و سلّم- تا روز عاشورا و وقوع آن حادثه عظیم جهانی و تاریخی و چه بعد از آن روز و در تاریک ترین دوره تاریخی برای جامعه دینی با فعالیت های فداکارانه خود همراه حجت خدا، حضرت امام سیدالساجدین مشعل های دین آسمانی را از خطر خاموشی محافظت کرد و نور قیام مقدس حسینی- علیه السلام- را در سطح عالم منتشر کرد.

این جهت از شخصیت و فعالیت های حضرت زینب- سلام الله علیها- نشانه های آشکاری از مقام قدسی او و نیابت او از حضرت زهرا- سلام الله علیها- می باشد.

الیاس کلانتری

۱۳۹۷/۱۰/۲۲

پاورقی ها:

و آن مقالات تحت عنوان:

 1ـ «ولادت حضرت زینب کبری (س) در دو بخش  با شماره های ۲۴ و ۲۵ و عنوان :

عید میلاد حضرت زینب کبری (علیها السلام ) در چهار بخش با شماره های ۱۷۸ ـ ۱۸۱ در بخش کلام ایام

۲ـ خصائص زینبیه ، تألیف نور الدین جزائری ، انتشارات مسجد مقدس جمکران ص ۵۹ ـ ۶۰

۳ـ وبسایت حکمت طریف بخش کلام ایام ـ شماره ۱۸۰ عید میلاد حضرت زینب کبری ( علیها السلام ) بخش سوم

برچسب ها
دکمه بازگشت به بالا
بستن