کلام ایام – ۴۰۹ ، شکوه و جلال ماه های نورانی

کلیات *

  • گردش کنار نهری در بهشت.

  • امواج برکات خداوند در ماه رجب.

  •  ماه رجب نهری سرشار از رحمت و برکات خدا.

  •  جهت آشنائی با عظمت و جلالت این ماه نورانی و فرصت های گرانقیمت آن لازم است به کتاب های دعا و احادیث مربوط به آن مراجعه شود.

  •  لازم است جهت ورود به این ماه پربرکت، شکر پروردگارمان را بجای آوریم.

  •  لازم است توفیق روزه گرفتن در ایام این ماه را از خدا بخواهیم.

  • پیامبر اکرم – صلّی الله علیه و آله و سلّم – فرمود: «در بهشت قصری وجود دارد که وارد آن نمی شوند مگر روزه داران ماه رجب».

  •  امام کاظم – علیه السلام – فرمود: «رجب نهری است در بهشت و کسی که یک روز در این ماه را روزه بگیرد از آن نهر خواهد نوشید».

  •  در چه صورتی بعضی از اعمال موجب ورود انسان به بهشت خواهد شد؟

  •  کثرت دعا و ذکرالله در ماه رجب.

  •  فضائل زمان‌ها و مکان‌های خاص.

  • کثرت تلاوت قرآن خصوصاً بعضی از سوره‌های آن در ماه رجب.

  •  زمان‌ها و مکان‌های مناسب برای استجابت دعا.

  •  ارتباط پدیده های جسمانی با حالات روحی انسان.

  •  حالات متفاوت انسان ها با وجود تغذیه یکسان چه علتی دارد؟

  •  نکات علمی کلام نورانی امیرالمؤمنین علی – علیه السلام – که فرمود: «سَلُونِي قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِي».

ماه پر فیض و پر برکت رجب ، با تمام شکوه و جلالش فرا رسید و ما در آستانه ورود به فضای نورانی آن قرار گرفته ایم . «ماه مبارک رمضان» و دو ماه قبل از آن یعنی «رجب» و «شعبان» دارای نورانیت و جلالت خاصی هستند و بین این سه ماه اشتراکاتی وجود دارد . در سالهای قبل وقت رسیدن به « رجب » مقالاتی در جلالت و عظمت و نورانیت خاص آن در وبسایت « حکمت طریف » منتشر شد . از جمله مقالاتی تحت عناوین ذیل:

« گردش کنار نهری در بهشت »

« امواج برکات خداوند در ماه رجب »

« ماه رجب نهری سرشار از رحمت و برکات خدا »

در آن مقالات و بعضی مقالات دیگر  مواردی از جلالت و عظمت ماه رجب مورد بحث قرار گرفت و بعضی از دعاهای مخصوص این ماه و ایام خاص آن همراه با شرح و تفسیری ذکر شد.

ما مثل سالهای قبل مقالاتی را در جلالت و عظمت این ماه نورانی و عبادات سفارش شده برای ایام آن و در رأس آنها دعاههای مخصوص و روزه و «ذکر الله کثیر» در همین وبسایت خواهیم نوشت اما مقدمتاً جهت بهره مندی بیشتر از برکات خدای سبحان در این ماه و شب و روز اول آن ، بحث درباره عظمت و جلالت و نورانیت آن را شروع کردیم .

توصیه می کنیم برای تذکر مجدد جلالت این ماه نورانی و فرصت های گرانقیمت آن به کتاب های دعا مثل کتاب « مفاتیح الجنان » و کتب حدیثی در این زمینه مراجعه شود و سخنان ذوات مقدسه معلمان آسمانی در عظمت و برکات خاص این ماه مورد مطالعه مجدد قرار بگیرد .

لازم است جهت ادامه عمر و ورود به این ماه پر برکت ،شکر خدای منّان را به جای آوریم و از ابتداء و از شب اول که فردا شب خواهد بود ، دعاهای مخصوص این ماه و ایام خاص آن را به جای آوریم تا از هیچ یک از امواج رحمت خاص پروردگارمان بی بهره و یا کم بهره نمانیم .

روزه گرفتن در تمام ایام ماه رجب بالخصوص در بعضی از روز ها آثار و برکات زیادی دارد و لازم است از خدای منّان درخواست کنیم که توفیق آن را به همه ما و اهل ایمان عطا کند .

در این بخش قطعه ای از یک مقاله منتشر شده قبلی را ذکر می کنیم تا مقدمه ای باشد برای مباحث مورد نظر در ادامه مقالات :(۱)

فضائل ماه رجب

از وجود مبارک رسول خدا (ص) نقل شده است که فرمود: «در بهشت قصری است که وارد آن نمی شوند مگر روزه داران ماه رجب».(۲)

از امام کاظم (ع) نقل شده است که فرمود: رجب ماه عظیمی است، خداوند در آن حسنات را مضاعف می کند و سیئات را از بین می برد. (۳)

حدیث مشهوری از امام کاظم (ع) نقل شده است که آن را محور بحث در این مقاله قرار دادیم و نام مقاله را از مضمون آن انتخاب کردیم. آن حضرت (ع) فرمود:

«رجبُ نهرٌ في الجنّةِ أشدُّ بياضاً مِنَ اللّبنِ، وأحلى منَ العسلِ مَنْ صامَ يوماً من رجب سقاهُ اللهُ عزَّ وجلَّ منْ ذلكَ النّهر». (۴) یعنی رجب نهری است در بهشت، سفید تر از شیر و شیرین تر از عسل، و هر کس یک روز از این ماه را روزه بگیرد خدای – عزّ و جلّ – از آن نهر به او می نوشاند. طبعاً لازمه نوشیدن از نهری در بهشت ، ورود به بهشت است. یعنی روزه داران ماه رجب اهل بهشت خواهند بود و اینکه انسان می تواند از برکات خاص این ماه بهره مند شود و با توبه و استغفار و دعاهای زیاد و به طورکلی « ذکر الله کثیر » در روزها و شب های این ماه بالخصوص با روزه گرفتن در آن، مشمول غفران خداوند و از بین رفتن گناهان قرار بگیرد و وارد بهشت شود. البته اینکه در احادیث مربوط به فضائل ماه رجب گفته شده که روزه گرفتن در ماه رجب دارای فلان آثار می باشد مثلاً کسی که سه روز از این ماه را روزه بگیرد بهشت بر او واجب می شود، مراد این نیست که یک انسان با داشتن گناهانی که موجب سقوط در جهنم خواهد شد، اگر سه روز ماه رجب را روزه بگیرد، باز با وجود آن گناهان و در هر صورتی، وارد بهشت خواهد شد! بلکه مراد این است که فلان عمل در صورتی که صاحبش استحقاق ورود به بهشت را پیدا نکند و از جهت دیگر موانعی از ناحیه گناهانش در کار نباشد، می تواند عامل ورود او به بهشت شود.

و یا اینکه فلان عمل می تواند عامل غفران خداوند و از بین رفتن گناهان صاحبش شود و او را وارد بهشت کند. البته این موضوع اختصاصی به این مورد ندارد و احادیث فراوانی در این زمینه از ذوات مقدسه معصومین (علیهم السلام) در منابع حدیثی نقل شده است. مثلاً کسی که فلان عمل را انجام دهد وارد بهشت خواهد شد و یا در بهشت فلان نعمت به او عطا خواهد شد.

طبعاً این نوع موضوعات کلی تبصره ها و توضیحاتی دارد و این تبصره ها و توضیحات در بعضی احادیث ذکر شده است. به عنوان مثال اگر کسی ظلمی در مورد یک انسان مرتکب شده اگر او اهل بهشت هم باشد- به جهت انجام بعضی از عبادات-  حق انسان های مورد ظلم او از بین نخواهد رفت و چنین انسانی یا در دنیا یا در عالم برزخ و یا در روز قیامت به خاطر ظلمی که انجام داده مجازات خواهد شد و حق انسان مورد ظلم به نحوی و به صورت های مختلف از او گرفته خواهد شد. مگر اینکه قبل از رسیدن زمان رحلتش آن ظلم را جبران کند و رضایت انسان های مورد ظلم را بدست آورد!. این موضوع احتیاج به بحث مفصل مستقلی دارد، و امیدواریم در فرصت مناسب به ذکر و توضیح آن بپردازیم.

اما در مجموع وقتی گفته می شود فلان عمل موجب ورود انسان به بهشت خواهد شد، طبعاً آن عمل باید عظمت خاصی داشته باشد. و امکان دارد از نوع اعمالی باشد که گناهان انسان را از بین می برد و روح او را که با ارتکاب گناهان آلوده شده بود، پاک می کند و استعداد ورود به بهشت را در انسان ایجاد می کند. بطوریکه خداوند می فرماید:

 « وَأَقِمِ الصَّلَاةَ طَرَفَي النَّهَارِ وَزُلَفًا مِنَ اللَّيلِ إِنَّ الْحَسَنَاتِ يذْهِبْنَ السَّيئَاتِ ذَلِكَ ذِكْرَى لِلذَّاكِرِينَ » (هود/۱۱۴) این آیه کریمه از قرآن دلالت دارد که حسنات انسان می تواند گناهان او را از بین ببرد و اینکه یکی از حسنات، بلکه از جمله برترین آن ها، نماز است و این عمل متعالی و عظیم می تواند روح انسان را از آثار گناهان پاک کند و عامل ورود صاحبش به بهشت شود.

از مجموع سخنان پیامبر اکرم (ص) و ائمه معصومین (ع) بر می آید که ماه رجب زمان نزول رحمت خاصه خداوند و برکات فراوانی برای انسان ها است. طبعاً آن عده از انسان ها مشمول این رحمت و برکات خواهند شد که شرایط لازم برای ورود به این فضای قدسی را پیدا کنند و استعداد دریافت آن مرتبه از رحمت خداوند را بدست آورند! یعنی نمی شود گفت فلان انسان ظالم هم درحالی که به رفتارهای ظالمانه خود ادامه می دهد در ماه رجب مورد رحمت خداوند قرار خواهد گرفت، طبعاً چنین چیزی درست نمی باشد. بلی! اگر او از رفتارهای نادرست خود پشیمان شود و توبه کند و اقدام به جبران ظلم ها بکند، امکان دارد، مشمول رحمت خداوند و برکات او در ماه رجب قرار بگیرد. و همچنین نمی شود گفت انسان ها بدون اینکه فعالیتی بکنند مثل انجام اعمال خیر یا دعاها یا روزه گرفتن و یا عبادات دیگر هم مشمول برکات ماه رجب قرار خواهند گرفت.

شرح و توضیحی درباره فضائل ماه رجب

در ماه رجب عبادات اهل ایمان تأثیر بیشتری در روح آنها و اجر و پاداش بیشتری برای آنها خواهد داشت. این ازدیاد اثر گذاری و اجر و پاداش درباره همه اعمال حسنه و عبادات خواهد بود، بالخصوص بعضی از آنها. لذا در بیان فضائل ماه رجب وجود مبارک رسول اکرم ـ صلّی الله علیه و آله و سلّم ـ و ائمه معصومین – علیهم السلام – روی بعضی از اعمال تأکیدات فراوانی داشتند و آن اعمال عمدتا عبارتند از:

۱ـ روزه گرفتن در ایام ماه رجب

۲ـ کثرت دعا و ذکر الله

۳ـ کثرت استغفار

۴ـ کثرت تلاوت قرآن مجید و بعضی از سوره های آن مثل «سوره اخلاص» یعنی: «قل هو الله احد»

در این بخش بعد از اشاره ای به فضائل ماه رجب و موقعیت خاصّ آن در نزول رحمت و برکات خدای سبحان به ذکر و توضیح بعضی از دعاهای مخصوص این ماه خواهیم پرداخت.

 درباره اصل فضائل ماه رجب و همچنین بعضی از اعمال و عبادات در آن در مقالات قبلی تعدادی از احادیث نقل شده از ذوات مقدسه معلمان آسمانی ذکر شد و مورد بحث و شرح و توضیح قرار گرفت. در این بخش وارد بحث دیگری در این زمینه می‌شویم و جهات دیگری از احادیث مذکور را مورد بررسی قرار می‌دهیم و متذکر چند کلام دیگر در این زمینه خواهیم شد.

فضائل زمان‌ها و مکان‌های خاص

 در معارف دین آسمانی برای بعضی از زمان ها فضائلی ذکر شده است مثل ماه‌ها و روزهای معین در طول سال و ساعات معینی در آن روزها و همچنین در تمام روزهای سال و گفته شده است که مثلاً در فلان ماه از سال و یا فلان روز رحمت و برکات بیشتری از طرف خدای منّان به فضای زندگی انسانها نازل می شود و انسان ها مورد عنایت بیشتری از طرف پروردگارشان قرار می‌گیرند. و رحمت بیشتری از او دریافت می‌کنند و اجر و پاداش اعمال و عبادات انسان‌ها در آن ایام و زمان ها بیشتر می‌شود. مثل ماه رجب و ماه شعبان و ماه رمضان و شب ها و روزهای جمعه در تمام سال و عید اضحی (قربان) و روز عرفه و شب و روز مبعث رسول اکرم – صلّی الله علیه و آله و سلّم – و ولادت آن حضرت و شب و روز عید غدیر، همچنین سالروز ولادت معلمان آسمانی و شخصیت‌های خاندان رسالت و امامت.

 و همچنین ساعات معین از شب و روز مثل ساعات آخر شب و وقت طلوع فجر و وقت ظهر و بطور کلی وقت برقراری نماز های روزانه و وقت آمدن باران و بین اذان و اقامه نمازها و امثال آنها.

 مکان های معینی هم برای نزول رحمت و برکات بیشتری از طرف خدای سبحان قرار داده شده مثل کنار کعبه مقدسه و مجموع مسجدالحرام و شهر مکه و عرفات و مشعرالحرام و منا و مسجد النبی – صلّی الله علیه و آله و سلّم – در مدینه منوّره و حرم مقدس امیرالمؤمنین علی – علیه السلام – در شهر نجف اشرف و حرم حضرت سیدالشهداء – علیه السلام – و بالخصوص تحت قبّه شریف و تمام حرم های ذوات مقدسه معلمان آسمانی و شخصیت‌های قدسی. همچنین مساجد و خانه‌های خدا و مجالسی که در آنها «ذکرالله» برقرار است و قرآن تلاوت می شود و نماز بر پا داشته می‌شود و امثال آنها.

 و همچنین حالات روحی انسان ها بالخصوص بعضی از آنها در زمان ها و مکان های خاص و از ناحیه بعضی از رفتارها، در نزول رحمت و برکات خدای سبحان و میزان آن تأثیرات متفاوتی نسبت به حالات عادی دارد. مثل اینکه انسان وقتی نماز می خواند و مشغول «ذکر الله» می‌شود و یا تکریمی نسبت به والدین خود انجام می‌دهد بجهت اجرای اوامر پروردگارش و انجام وظایف بندگی مثل زمان عیادت از یک مریض و مکان آن و زمان انفاق به نیازمندان و کمک مالی و معنوی به آنها، ظرفیت روحی او جهت دریافت رحمت و برکات بیشتری از پروردگارش گسترش می‌یابد و استعداد دریافت رحمت در آن بیشتر می‌شود. اصل این موضوع یعنی نزول رحمت الهیهِ بیشتر در بعضی زمان ها و مکان ها و پدید آمدن حالات روحی خاصّ انسان و افزایش استعداد بیشتر جهت دریافت عنایات و الطاف پروردگار عالمیان بطور کامل، احتیاج به فرصتی بیشتر و خاص و طرح مباحث علمی و فلسفی و عقیدتی و در رأس آنها مباحث قرآنی و تفسیری مناسبی دارد و از خدای منّان درخواست می‌کنیم چنین فرصت و توان علمی و حالات روحی مناسبی را برای طرح چنین مباحثی عطا فرماید. اما در این نوشتار جهت روشن شدن اصل موضوع و بهره برداری بیشتر از موقعیت ماه عظیم رجب، اشاره ای فشرده و مختصر به این موضوع محوری بعمل می آوریم و فعلاً به همین بحث مختصر اکتفاء می کنیم.

کلام ایام ـ 279، ماه رمضان و رحمت و برکات بی پایان
بخوانید

ارتباط با پدیده های جسمانی با حالات روحی انسان

پدیده های مادی و مربوط به جسم انسان آثار معینی در جسم او به وجود می‌آورد و بعضی از این آثار از ناحیه علوم انسانی متعارف و متداول شناخته شده است. مثل اینکه اگر ضربه ای به قسمتی از بدن و اعضاء آن اصابت کند، حالتی در انسان به وجود می‌آید که همان «احساس درد» است و اگر آن ضربه شدید باشد و یا با بعضی اشیاء، غالباً آن قسمت از بدن مجروح می شود و غالباً مقداری خون از قسمت آسیب دیده جاری می‌شود و دقایق و ساعات بعدی جریان خون قطع می‌شود. و در این صورت تا زمانی مثل چند ساعت یا چند روز احساس درد شدیدتر خواهد بود. اما بعد از گذشت مقداری زمان آن جراحت بهبود می یابد و آن درد از بین می‌رود. بالخصوص اگر محل زخم ضدّ عفونی شود و بعضی از مواد طبیعی یا ساخته شده یعنی داروهای مناسب روی زخم قرار بگیرد و یا بعنوان داروی خوراکی مصرف شود.

و مثل اینکه اگر مقداری از مواد موجود در زمین بعنوان غذا مصرف شود، آن مواد در بدن یک انسان یا سایر جانداران تبدیل به اجزاء جدید و بعضی از انرژی ها می شود. و از این طریق حیات جسمانی انسان و سایر جانداران ادامه می‌یابد! انسان جهت پدید آمدن اجزاء فرسوده و دفع شده بدن خود و تحقّق رفتارهائی از او احتیاج به مواد غذادی دارد! و اگر مدتی مواد غذائی وارد بدن او نشود، حالتی بنام ضعف بدنی در او به وجود می آید و مثلاً قدرت بینائی او ضعیف می‌شود و قدرت حرکت و راه رفتن و سایر فعالیت جسمانی او کم و کمتر می شود و اگر آن وضعیت یعنی عدم دریافت مواد غذائی طولانی شود، حالتی در بدن او به وجود می‌آید که او نمی‌تواند ببیند و بشنود و حرکت کند و سرانجام او می‌میرد یعنی فعالیت ظاهری و مادی او بکلی تعطیل می شود.

 این حالت در انسان – بطوریکه برای همه مشهود است و ما هم قبلاً به آن اشاره کردیم – در صورت عدم دریافت اکسیژن از ناحیه تنفس در عرض چند دقیقه ظهور می‌یابد. یعنی نیاز بدن انسان و سایر جانداران به اکسیژن جهت ادامه حیات جسمانی شدید تر است نسبت به غذا و آب، و عدم دریافت آن در عرض چند دقیقه منتهی به قطع حیات جسمانی می شود.

 اما آنچه در این زمینه شگفت انگیز و گاهی حیرت آور و دارای جهات مختلف آشکار و پنهان است، تأثیرات روحی و فوق فیزیکی حوادث مربوط به وجود انسان است. بعنوان مثال:

 از انسان ها در اثر مصرف ماده غذائی واحد، حالات روحی مختلف و متفاوتی ظهور می یابد. مثل اینکه اگر چند انسان در طول چند روز غذاهای واحد معینی مصرف کنند، آثار این نوع تغذیه (تغذّی) در آنها واحد و مثل هم نخواهد بود. یعنی اگر چه آن چند نفر انسان در چند روز غذای واحد معینی را مصرف کرده اند، اما رفتارهای ظهور یافته از آنها با هم متفاوت خواهد بود. فرضاً بعضی از آن افراد مهربان نسبت به انسان ها و حیوانات و خوشرفتار خواهند بود و رفتارهای محبت آمیز از آنها نسبت به دیگران ظهور خواهد یافت. اما بعضی دیگر احتمالاً خشن و بد اخلاق و بد رفتار خواهند شد!

آیا اعمال و رفتارهای انسان ها و انرژی های موجود در بدن آنها از مواد غذائی و آب و اکسیژن موجود در فضا حاصل می‌شود؟ و عامل دیگری در این پدیده ها مؤثر نیست؟ اگر چنین باشد باید غذای واحد در انسانها اثر واحد معین به وجود آورد، در حالیکه چنین نیست و همه ما انسان‌ها ظهور و بروز رفتارهای متفاوت و همچنین یکسان و مثل هم را در آنها مشاهده می‌کنیم.

 بطور قطع ظهور اعمال و رفتارهای مشترک و متفاوت و همچنین مختلف در انسانها ارتباط قطعی به مصرف مواد غذائی و اکسیژن موجود در فضا دارد و این موضوع قابل انکار نیست! اما آیا عامل حیات در انسان ها و بروز رفتارهائی در آنها صرفاً دریافت مواد غذائی و اکسیژن و همچنین ساعاتی خواب در طول شب و روز است و یا جریان خون در رگ ها و بافت های بدن او؟

 آیا اثر اکسیژن و مواد غذائی وارد شده به بدن انسان، پیدایش مهر و محبت به انسان‌ها و عاطفه و تعقّل و نشاط و لذت های روحی است؟ یا خشونت و کینه نسبت به دیگران و رفتارهای احمقانه و درد و رنج و بدبینی و امثال آنها؟

بطور قطع در جریان بروز و ظهور رفتارها و حالاتی از انسان علاوه بر مواد غذائی و هوا و بعضی از گازهای موجود در آن، عامل یا عوامل دیگری هم دخالت دارد. یعنی اگر چه حالات مختلف و رفتارهای مختلف و همچنین حالات و رفتارهای مشترک بین انسان ها و اصل ادامه حیات به دریافت مواد غذائی و هوا وابسته است، اما عوامل دیگری هم علاوه بر آنها در ظهور این نوع پدیده ها در وجود او مؤثر است.

 بطوریکه ظاهراً مشهود است، غذای واحد و اصل حیات جسمانی و ادامه آن در یک نوجوان طراوت در بدن و موی سیاه خوشرنگ در روی سر و نشاط و تحرّک و شادابی روحی و مهربانی و محبت نسبت به انسان های دیگر به وجود می‌آورد، اما همان غذا و هوا در بدن و روح یک انسان سالخورده موی سفید و بدن نحیف و قدرت تحرّک اندک و خفیف و حوصله و نشاط اندک تولید می‌کند.

 حاصل بحث اینکه: انسان ها در زمان ها و شرایط مختلف و در بعضی از مکان‌ها و در کنار بعضی حوادث حالات روحی مختلف و متفاوتی دارند و این حالات علاوه بر جسم و جهات فیزیکی وجود او، به «روح» او و حالات مختلف آن و تغذیه روحی او و شنیده‌ها و گفته‌ها و عوامل دیگری هم ارتباط دارد! عوامل اثرگذار در حالات روحی و رفتارهای انسان متعدّد است بطوریکه بعضی از آنها شناخته شده و تا حدی آشکار و بعضی دیگر ناشناخته است!

و یکی از آن عوامل حاکم بودن اراده و قدرتی خاص از پروردگار عالمیان در فضای زندگی انسان است! و همان اراده است که باعث می‌شود غذای واحد در بدن یک کودک و یک نوجوان طراوت و نشاط و شادابی و تحرک و هیجان و محبت ایجاد کند و در بدن یک انسان سالخورده حالات و وضعیت جسمانی متفاوت با آنها.

 و همچنین همان اراده و قدرت در وجود انسانی، غیرت و عفت و تمایل به پاکی ها و نوعدوستی و محبت به دیگران به وجود می آورد و اما عده دیگری از انسان‌ها این نوع استعدادها را کسب نمی کنند و آموزش ها در آنها بالخصوص در مراحلی از عمر آنها این اثرات مورد انتظار را به وجود نمی‌آورد.

حکومت اراده و قوانین ناشناخته در عالم

 در عالم مشهود و موجود فعلی از طرف پروردگار عالمیان قوانین و اراده های شناخته شده ای برقرار است. مثل تابش آفتاب و رشد نباتات و بدن جانداران و بدن انسان در اثر همان تابش نور آفتاب و حرارت حاصل از آن و مثل روئیدن نباتات و تبدیل آب به مواد غذائی در آنها و رشد بدن انسان تا سنّ معینی و جریان تبخیر آب دریاها و غیر آن و صعود آن آب به آسمان و حرکت هوا و پدید آمدن باد و رانده شدن ابرها بطرف خشکی‌ها و آمدن باران و خواصّ حاکم بر بدن انسان!

 اما این پدیده‌ها و خواصّ حاکم بر آنها بخش بسیار کوچکی از فضای حیات انسانی را تشکیل می‌دهند و فضای ناشناخته حیات انسانی و مجموع عالمی که حیات انسان به آن ارتباط پیدا می‌کند بسیار وسیع‌تر و عظیم تر از بخش شناخته شده آن است. تحقیقات علمی و تعقّل انسان، بالخصوص علوم دریافت شده از پیامبران و عالم وحی، فکر و ذهن انسان را به عوالم عظیم دیگری متوجه می کند و انسان را به فضای بسیار وسیعی هدایت می‌کند که عالم شناخته شده با وجود عظمت و وسعت حیرت انگیز آن، باز در مقابل آن عوالم بسیار کوچک و محدود است.

 از امام امیرالمؤمنین علی – علیه السلام – باب علم و حکمت پیامبر خاتم – صلّی الله علیه و آله و سلّم – نقل شده است که فرمود:

«أَيُّهَا النَّاسُ سَلُونِي قَبْلَ أَنْ تَفْقِدُونِي فَلَأَنَا بِطُرُقِ السَّمَاءِ أَعْلَمُ مِنِّي بِطُرُقِ الْأَرْضِ»(۵) یعنی: ای انسان ها از من بپرسید قبل از اینکه مرا از دست بدهید، و من به راه‌های آسمان از راه های زمین داناتر (آشناتر) هستم.

 امام – علیه السلام – در این کلام شریف بطور صریح و همچنین بطور ضمنی به چند نکته بااهمیت در زندگی انسان ها اشاره فرموده و اظهر آنها عبارتند از:

۱- نیاز انسان به سؤال درباره نظام خلقت و فضائی که در آن زندگی می‌کنند.

۲- در وجود مقام عصمت و امامت علومی وجود دارد که انسان ها به دریافت آن علوم احتیاج دارند.

۳- نیازهای انسان ها صرفاً از ناحیه علوم عادی انسانی متعارف و متداول بین آنها تأمین نمی شود و آنها احتیاج به علوم دیگری دارند که از عالم وحی دریافت می‌شود.

۴- انسان ها احتیاج به شناختن آسمان ها و قوانین حاکم بر آنها دارند حداقل در حدّ شناسائی ارتباط عالم شناخته شده دنیوی با آن عوالم.

۵- انسان ها فرصت های کوتاه و زود گذر عمر خود را نباید در بی توجهی به علوم صاحبان مقام عصمت و نبوت و امامت از دست بدهند.

۶- حکمت این بخش از کلام نورانی امام – علیه السلام – که فرمود: «من به راه‌های آسمانها از راه‌های زمین آشناترم» آن هم بصورت مؤکّد احتمالاً آن است که چون مقام امامت آن راه‌ها را از طریق «علم لدنّی» می‌شناخته، اما راه های زمین را از طریق عالم عادی و مشاهده و شنیدن از دیگران و طبعاً و قطعاً علم لدنّی در مقام بسیار رفیعی نسبت به علوم عادی انسانی قرار دارد.

۷- از کلام نورانی امام بطور ضمنی استنباط می‌شود که زمان گفتن این کلام، رحلت آن وجود مبارک نزدیک بوده و اینکه ارتباط علمی مردم با او و جانشینان او و صاحبان مقام امامت با محدودیت همراه خواهد بود، لذا فرصت اندک موجود در آن برای دریافت علوم ضروری نباید از دست برود.

نتیجه و حاصل بحث اینکه در ماه رجب درهائی از رحمت و برکات خدای سبحان به عالم انسان ها باز می شود و لازمه دریافت مراتب برتر از رحمت و برکات خدای سبحان شناختن موقعیت خاص و ممتاز ماه رجب و روزها و شب ها و ساعات آن است و انجام اعمالی که جهت این موضوع در این ماه جلیل سفارش شده است. حتی نباید عدم علم نسبت به موقعیت خاصّ این ماه و یا علم اندک ما انسانها نسبت به آن، مانعی در توجه عمیق به این موقعیت و بهره‌برداری بیشتر و گسترده تر از برکات آن شود. لذا لازم است سفارشات رسول اکرم – صلّی الله علیه و آله و سلّم – و امامان معصوم – علیهم السلام – درباره عبادات این ماه از نوع روزه و دعا و ذکرالله کثیر مورد توجه بیشتر و عمل قرار بگیرد.

الیاس کلانتری

  پاورقی ها :

  1. وبسایت حکمت طیف ، بخش کلام ایام ، شماره ۳۵ ، با عنوان : گردش کنار نهری در بهشت
  2. بحار الانوار، ج ۹۷، ص ۴۷
  3. من لا یحضره الفقیه ، ج ۲، ص ۹۲
  4. همان، ج ۲، ص ۵۶ – وسایل الشیعه، ج ۷، ص ۳۵۰
  5. نهج البلاغه، خطبه ۱۸۹
برچسب ها
دکمه بازگشت به بالا
بستن