۱۵۰-چه کسانی در بهشت همنشین پیامبران خواهند بود؟!
سؤال:چه کسانی در بهشت حق همنشین با پیامبران و اولیای الهی را خواهند داشت؟!
پاسخ:خداوند می فرماید:
«وَمَنْ يطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُولَئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيهِمْ مِنَ النَّبِيينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِينَ وَحَسُنَ أُولَئِكَ رَفِيقًا» (النساء/۶۹) یعنی: کسانی که از خدا و رسول او اطاعت می کنند، آن ها همراه کسانی خواهند بود که خداوند به آن ها نعمت داده، از پیامبران و صدّیقین و شهداء و صالحین و آنان چه نیکو رفقائی خواهند بود.
آیه مشتمل بر بشارتی عظیم است برای کسانی که در مسیر زندگی دنیوی مطابق فرمان ها و راهنمائی ها ی خداوند عالم و پیامبر او حرکت می کنند، یعنی جاده زندگی منتهی به بهشت را با توجه به چراغ ها و علامات تعیین شده از طرف خداوند و رسول او طی می کنند و سیر آن ها منتهی به بهشت خواهد شد و در بهشت توفیق همسایگی و همنشینی با پیامبران به آن ها عطا خواهد شد، و در جوار آن ها زندگی خواهند کرد. چون پیامبران خدا رؤسای اهل بهشت هستند.
این چهار گروه که خداوند آن ها را در آیه فوق الذکر نام برده عبارتند از پیامبران و صدیقین و شهداء و صالحین. این گروه از انسان های بسیار متعالی هستند که مشمول نعمت های خاص خداوند قرار می گیرند. علامه طباطبائی در معرفی این چهار گروه می فرماید:
«پیامبران صاحبان وحی هستند که اخبار غیبی نزد آن ها بوده و ما بیش از این از حال آن ها خبر نداریم، جز آن چه از آثار آن ها مانده. و قبلاً گفته شد که مراد از شهداء، گواهان اعمال هستند نه کشته شده ها در میدان جنگ و مراد از صالحان کسانی هستند که صلاحیت نعمت های خدا را دارند. اما در مورد صدیقین آن چه لفظ آن دلالت دارد، مبالغه در صدق است. و صدق، هم در قول به کار می رود و هم در فعل و صدق در فعل عبارت است از مطابقت آن با قول. زیرا عمل حکایت از اعتقاد دارد…
پس صدیق کسی است که اصلاً دروغ نمی گوید و انجام نمی دهد مگر چیزی را که حق می بیند، و از هوای نفس پیروی نمی کند و نمی گوید جز چیزی را که حق می بیند، و چیزی را نمی بیند مگر آن چه را که حق باشد و او حقایق اشیاء را مشاهده می کند، و حق می گوید و کار حق انجام می دهد.
و بنابراین مراتب مرتب می شود، پس پیامبران که رؤسا هستند، سپس صدیقین که شاهد حقایق و اعمالند، سپس شهداء که ناظر اعمال هستند و سرانجام صالحین آماده دریافت کرامت الهی هستند.(۱)
در تفسیر المیزان در بحث روائی مربوط به آیه مورد بحث به نقل از تفسیر برهان از قول ابن عباس آورده است:
«وَمَنْ يطِعِ اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَأُولَئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَيهِمْ مِنَ النَّبِيينَ» یعنی: محمد (ص) « والصدیقین» یعنی علی (ع) که اول کسی است که پیامبر (ص) را تصدیق نمود. «والشهداء» یعنی علی و جعفر و حمزه و حسن و حسین علیهم السلام.
و مؤلف محترم گفته است که در این معنا اخبار دیگری هم هست.(۲)
خلاصه این که این چهار گروه انسان های ممتازی هستند که پیامبران و امامان معصوم علیهم السلام در رأس آن ها قرار دارند و آن ها رؤسای اهل بهشت هستند و انسان هائی که از خدا و رسولش اطاعت کنند در بهشت به آن ها همزیستی و رفاقت خواهند داشت.
الیاس کلانتری
۹۴/۱۱/۱۴
پاورقی:
- المیزان، تفسیر آیه ۶۹ از سوره نساء
- همان