کلام ایام ـ ۴۸۸، دعوت به ضیافت بهشتی در ماه خدای سبحان
بسم الله الرحمن الرحیم
ماه مهمانی خدا با تمام عظمت و برکات و نورانیتش فرا رسید و چند ساعت بیشتر برای ورود در آن باقی نمانده است. فضائل و برکات عظیم این ماه با خطبه مشهور وجود مبارک رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ پیوند یافته است و منادی پروردگار عالمیان از طرف آن ذات قدوس انسانها را به این مهمانی باشکوه دعوت کرده و در خطبه شریف خود فرمود:
« أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّهُ قَدْ أَقْبَلَ إِلَيْكُمْ شَهْرُ اللَّهِ بِالْبَرَكَةِ وَ الرَّحْمَةِ وَ الْمَغْفِرَةِ » یعنی: ای مردم روی آورده است بسوی شما ماه خدا با برکت و رحمت و مغفرت.
« و هُوَ شَهْرٌ دُعِيتُمْ فِيهِ إِلَى ضِيَافَةِ اللَّهِ وَ جُعِلْتُمْ فِيهِ مِنْ أَهْلِ كَرَامَةِ اللَّهِ» یعنی: و آن ماهی است که شما در آن به مهمانی الله دعوت شده اید و در آن از اهل کرامت خدا قرار گرفته اید.
طبعاً بهترین توصیف درباره فضائل این ماه نورانی و باشکوه، توصیفی است که در خطبه مشهور آن حضرت بعمل آمده و آن کلام زیبا و نورانی اگرچه مشهور است و بطور مکرر خوانده می شود، اما جاذبه آن هرگز قطع نمی شود و هر وقت مورد توجه و مطالعه قرار می گیرد حلاوت جدیدی از آن احساس می شود.
ما سالهای قبل در این ایام یعنی زمان ورود به این ماه مبارک به ذکر این خطبه شریف و توضیح و تحلیل آن پرداختیم و این شرح و تحلیل فشرده در مقالات منتشر شده در «وبسایت حکمت طریف» در بخش «کلام ایام » آمده است.(۱)
توصیه می کنیم جهت تجدید عهد با کلام نورانی آن وجود مبارک قدسی مقالات فوق مورد مطالعه قرار بگیرد، و حداقل اصل خطبه شریف در کتابهای دعا مثل «مفاتیح الجنان» و یا مقالات سایت مجدداً خوانده شود. و این کار بهتر است در اول ماه رمضان هر سال انجام بگیرد و خطبه شریف بطور مکرر خوانده شود. طبعاً مطالعه مجدد آن منشأ تأثیرات اخلاقی و حتی علمی جدیدتر خواهد شد.
در مقالات سالهای قبل علاوه بر شرح و توضیح و تحلیل عبارات خطبه شریف وارد بحث در مسائل علمی و اخلاقی متعددی در ارتباط با ماه رمضان و روزه این ماه و دعاهای توصیه شده و سایر فضائل آن و در رأس آنها «نزول قرآن» در این ماه و قرار گرفتن «شب قدر» در آن شدیم و بعضاً به ذکر و شرح و توضیح بعضی از دعاهای مخصوص این ماه پرداختیم.
آثار و فواید و فضائل ماه مبارک رمضان خیلی بیشتر از آن است که بشود در چند مقاله و یا چند جلد کتاب مورد بحث و بررسی قرار بگیرد و از یک نظر این آثار و فواید و برکات بی پایان است چون آنها با عظمت بهشت ارتباط دارد و همچنین به فضائل قرآن مجید متصل است و قرآن هم دارای معانی و علوم وفضائل بی پایان است.
در کتاب آسمانی در آیات متعددی به آن عظمت فوق محاسبه، اشاره ای شده چه در مقام توصیف قرآن نازل شده در آن و چه توصیف عظمت «شب قدر» قرار گرفته در آن. بعنوان نمونه:
« شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِي أُنْزِلَ فِيهِ الْقُرْآنُ هُدًى لِلنَّاسِ وَبَيِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَىٰ وَالْفُرْقَانِ » (البقره/ ۱۸۵)
«إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةِ الْقَدْرِ ـ وَمَا أَدْرَاكَ مَا لَيْلَةُ الْقَدر ـ لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ» (القدر/۱ ـ ۳)
« إِنَّا أَنْزَلْنَاهُ فِي لَيْلَةٍ مُبَارَكَةٍ ِۚنَّا كُنَّا مُنْذِرِينَ ـ فِيهَا يُفْرَقُ كُلُّ أَمْرٍ حَكِيمٍ» (الدخان/۳ ـ ۴)
در این نوشتار بعضی از عناوین اصلی و موضوعات محوری آن مقالات را ذکر می کنیم تا بلکه سبب یادآوری مطالب مذکور و حضور آنها در ذهن شود و منشأ تأثیرات اخلاقی مجدد و آمادگی بیشتر برای بهره گیری از مباحث علمی در نویسنده و خوانندگان مقالات شود.
شنیدن کلام مبارک رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ درباره فضائل ماه رمضان و روزها و شبها و ساعات آن و عظمت قرآن مجید و شب قدر و یادآوری مجدد آنها، تأثیرات عظیمی در روح انسانها خواهد داشت.
تذکر اینکه نَفَسهای انسان در آن تسبیح خدا و خواب در آن عبادت محسوب خواهد شد تا چه رسد به عبادات و دعاهای سفارش شده و روزه گرفتن برای اجرای فرمان خداوند. و تذکر اینکه تلاوت یک آیه از قرآن کریم در آن معادل یکبار تلاوت آن از اول تا آخر می باشد. یعنی سودی چندین هزار برابر ایام و اوقات عادی، و امثال آنها.
عناوین اصلی و موضوعات محوری مقالات ماه رمضان
۱ـ موضوع باز شدن درهای آسمان در احادیث.
۲ـ باز شدن درهای آسمان جهت صعود به بهشت.
۳ـ غفران خداوند برای بنده گان در ماه رمضان.
۴ـ ماه رمضان و عبادت شکوهمند روزه.
۵ـ ارتباط ماه رمضان با قرآن مجید.
۶ـ ماه رمضان و دعاهای آن.
۷ـ مقایسه زندگی دنیوی با زندگی اخروی.
۸ـ اعمال ماه رمضان سبب کسب استعداد ورود به بهشت در انسانها می شود.
۹ـ موضوع قبولی اعمال و آثار آن در زندگی انسانها.
۱۰ـ استجابت دعاها در ماه رمضان.
۱۱ـ دستورات مؤکد رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله وسلم ـ به دعا.
۱۲ـ بعضی از شرایط استجابت دعا.
۱۳ـ احتیاج به توفیق خداوند در عبادات.
۱۴ـ اهمیت روزه ماه رمضان.
۱۵ـ موقعیت و اهمیت تلاوت قرآن درماه رمضان.
۱۶ـ جایگاه اراده و تصمیم انسان ها در اعمال ارادی و جایگاه خدای سبحان در اعمال بنده.
۱۷ـ اتصال قدرت بنده به قدرت بی پایان خدای سبحان با دعا.
۱۸ـ حیات حقیقی انسانها در عالم آخرت و در بهشت تحقق خواهد یافت.
۱۹ـ زمان مناسب تر برای دعا.
۲۰ـ اعمالی که از انسانها صادر می شود، خواه و ناخواه آثاری خواهد داشت و آثار اعمال به روح صاحب عمل متصل خواهد بود.
۲۱ـ تکریم ماه رمضان و عبادت شکوهمند آن در حدی اهمیت دارد که افطار یک روزه دار معادل آزاد کردن یک برده محسوب می شود.
۲۲ـ اصلاح اخلاق در ماه رمضان.
۲۳ـ اکرام یتیم در ماه رمضان و پاداش عظیم آن.
۲۴ـ نظر رحمت خداوند به انسان در حال دعا.
۲۵ـ درهای بهشت در این ماه باز است مگر یک انسان با اعمال خود آنها را به روی خود ببندد.
۲۶ـ افضل اعمال در ماه رمضان در کلام رسول خدا ( صلی الله علیه و آله و سلم )
۲۷ـ غفران خداوند برای بنده گان در ماه رمضان.
۲۸ـ مغفرت خداوند موجب اجر عظیم و رزق خداوند خواهد شد.
۲۹ـ چرا دعاهای ما گاهی مستجاب نمی شود؟
۳۰ـ برای چه چیزهائی باید دعا کرد؟
۳۱ـ ماه رمضان زمان باز شدن درهای آسمان.
۳۲ـ آمادگی برای ورود به ماه رمضان از چه طریقی امکان پذیر است؟
۳۳ـ ماه رمضان نهر عظیمی از برکات خداوند است.
۳۴ـ برکت به فایده و خیر ثابت و فراوان گفته می شود.
۳۵ـ برکات و رحمت خداوند درماه رمضان می تواند تمامی نیازهای زندگی دنیوی انسان را تأمین کند.
۳۶ـ در آیات متعددی از قرآن، مغفرت و بهشت در کنار هم ذکر شده است.
۳۷ـ مغفرت خداوند عامل پاکسازی روح و از بین رفتن آلودگی های آن و آثار نامطلوب گناهان می شود.
۳۸ـ انسان ها در ماه رمضان علاوه بر بهره مندی از جریان رحمت عادی، از مراتب برتری از آن هم بهره مند می شوند.
۳۹ـ تکریم یک مهمان لازم است با شخصیت و موقعیت اجتماعی و اخلاقی و علمی و سنین عمر او متناسب باشد.
۴۰ـ ارزش وجودی انسان چقدر است!
۴۱ـ پذیرائی خدا از انسانها درماه رمضان.
۴۲ـ کلامی از امیرالمؤمنین علی ـ علیه السلام ـ درباره ارزش و قیمت انسان.
۴۳ ـ زمانی که «عقل» انسان تحت سلطه هواهای نفسانی او قرار می گیرد.
۴۴ ـ محرومیت انسان از بعضی لذت ها بجهت روزه گرفتن، زمینه بهره مندی از نعمت های بهشتی را در روح او به وجود می آورد.
۴۵ ـ دو نوع نعمت خداوند برای انسانها، نوعی که با دعا و درخواست حاصل می شود و نوعی که بدون درخواست و دعا شامل حال او می گردد.
۴۶ ـ استجابت دعاها در ماه رمضان.
۴۷ ـ کلیدهای گنج ها و خزانه های خدای سبحان.
۴۸ ـ کلامی از امیرالمؤمنین علی ـ علیه السلام ـ درباره دعا و نقش آن در زندگی انسان.
۴۹ ـ خدای سبحان رزق همه موجودات و مخلوقات را بعهده خود گرفته است.
۵۰ ـ تشنگی و گرسنگی در حال روزه داری یادی از وضعیت انسان در روز قیامت خواهد بود.
۵۱ ـ کلامی از رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ درباره حفظ زبان.
۵۲ ـ سخنی از لقمان حکیم در ارزش سکوت و کم حرفی.
۵۳ ـ مهربانی با یتیمان و آثار آن در زندگی انسان.
۵۴ ـ کلامی درباره توبه از گناهان.
۵۵ ـ بلند کردن دستها بسوی آسمان در وقت دعا و منظور از آن.
۵۶ ـ عدم استجابت دعای بنده به موقعیت خود او و به نوع دعای او مربوط می شود.
۵۷ ـ گاهی وقت ها استجابت دعا به حکمتی تأخیر می افتد و نباید «تأخیر در استجابت» را « عدم استجابت » تلقی کرد.
۵۸ ـ زمانهای مناسب برای استجابت دعا.
۵۹ ـ نظر رحمت خدا بسوی بنده ها.
۶۰ ـ پذیرش درخواست بنده در صورت تحقق مناجات با خدا.
۶۱ ـ تحقق حالت ندا در دعا.
۶۲ ـ توجه کامل قلبی به خدا در مقام دعا و قطع توجه از غیر او (کلام ایام از شماره ۱۳۲ تا ۱۳۹)
۶۳ ـ موقعیت رفیع ماه رمضان و ایام و ساعات آن در آموزش های آسمانی.
۶۴ ـ جریان عمومی و عادی رحمت خداوند.
۶۵ ـ جریان رحمت خاصه خداوند و زمان ها و مکان های متناسب با انتشار آن.
۶۶ ـ روزه ماه رمضان یکی از ارکان اصلی اعمال و عبادات مخصوص ماه رمضان می باشد.
۶۷ ـ علت حرمت و ممنوعیت خوردن و آشامیدن در حال روزه.
۶۸ ـ تقوا و ارتباط آن با ورود به بهشت.
۶۹ ـ تعریفی از تقوا و معنی آن.
۷۰ ـ تفاوت حیات انسانی با حیات سایر جانداران.
۷۱ ـ عده ای از انسانها بعد از انتقال به عالم بعدی متوجه فقدان حیات انسانی در وجود خود می شوند.
۷۲ ـ جانداران دیگر ـ غیر از انسان ـ راههای زندگی و رسیدن به مقاصد و نیازهای خود را از طریق نوعی وحی بنام « وحی غریزی» می شناسند.
۷۳ ـ انسانها در فضای نوع خاصی از هدایت خداوند قرار دارند و آن عبارت است از هدایت از طریق قوه عقل و پیامهای مستقیم توسط پیامبران.
۷۴ ـ اگر یک انسان از هدایت نوع برتر مخصوص خود محروم شود، زندگی او فاسد و تباه خواهد شد.
۷۵ ـ آسایش و رضایت توهمی انسان از ناحیه اختلاط دو نوع حیات با یکدیگر و غفلت او از این اختلاط.
۷۶ ـ مقصد انسانهائی که حیات انسانی در آنها فعال نشده است.
۷۷ ـ مراد از قلوبی که قدرت «تفقه» ندارند چیست؟
۷۸ ـ چشم سالمی که نمی بیند و گوش سالمی که نمی شنود.
۷۹ ـ قلب انسانی کارائی و نقش خاصی در زندگی او دارد، غیر از کارائی قلب جانداری.
۸۰ ـ بینائی و شنوائی انسانی و جانداری و تفاوت آن دو با یکدیگر.
۸۱ ـ انسان دو نوع قلب و چشم و گوش دارد، نوعی برای حیات جانداری و نوع دیگر برای حیات انسانی.
۸۲ ـ ادراکات جانداری و ادراکات انسانی.
۸۳ ـ محبوسیت بعضی از انسانها در زندان حیات جانداری.
۸۴ ـ قلب انسانی از ناحیه داشتن قوای خاص روحی فعالیت دیگری نسبت به سایر جانداران دارد و آن عبارت است از «تعقل» و «تفکر»
۸۵ ـ در انسان علاوه بر تمایل و کشش بطرف نیازهای عادی مثل غذا و آب، تمایلات و کشش های متعالی دیگری وجود دارد که از حیات انسانی او نشأت می گیرد.
۸۶ ـ آزادی از زندان طبیعت همراه با توشه ذخیره شده ولوازم سفر بسوی مقصد حیات.
۸۷ ـ آموزشهای آسمانی و اعمال عبادی.
۸۸ ـ ارتباط روزه گرفتن با حیات انسانی.
۸۹ ـ عادت کردن انسان به لذتهای ناشی از حیات جانداری و توقف در آن مرحله سبب تباهی حیات انسانی می شود.
۹۰ ـ تأثیرات تقوا در زندگی فردی و اجتماعی انسان ها.
۹۱ ـ معیار سنجش ارزش های وجودی انسان و میزان کرامت او کدام است؟
۹۲ ـ اگر یک مرد یا زن از همسر خود کراهت پیدا کنند، چه عاملی می تواند موجب برقراری زندگی آنها شود و از آن زندگی لذت ببرند.
۹۳ ـ علت از بین رفتن تمایل و علاقه اولیه در بین همسران چیست؟
۹۴ ـ در جریان از هم پاشیدن یک خانواده علاوه بر فرزندان، حقوق افراد دیگری هم ضایع می شود.
۹۵ ـ دوگانگی وجود انسان در آیاتی از قرآن مجید و بطور مکرر در کلام رهبران آسمانی به کار رفته است.
۹۶ ـ انسان فطرتاً و در اصل هم دارای قلب و چشم و گوش جانداری است و هم قلب و چشم و گوش انسانی.
۹۷ ـ در وجود انسان علاوه بر علم عادی آموزشی، علم دیگری هم وجود دارد که از طریق نوعی وحی (الهام) به او عطا می شود.
۹۸ ـ دشمن ترین و خطرناکترین دشمنان انسان.
۹۹ ـ »من انسانی« اصل و حقیقت وجود این موجود است و همان است که پایدار می ماند.
۱۰۰ ـ «من طبیعی» در اصل ابزار و وسیله «من حقیقی» برای رسیدن به مقصد حیات است.
۱۰۱ ـ وضعیت و موقعیت انسان در زندگی دنیوی.
۱۰۲ ـ دو گانه بودن وجود انسان در ادبیات و فرهنگ ما (کلام ایام از شماره ـ ۲۰۲ تا ۲۰۸)
قبل از اینکه فرصت های طلائی از دست برود
الحمدلله که باز هم الطاف و عنایات پروردگار عالمیان شامل حال همه ما شد و مجدداً وارد فضای باشکوه و نورانی ماه رمضان شدیم. مثل اینکه وارد یکی از باغهای بهشتی شده ایم، اگرچه در عالم دنیا آن شایستگی و ظرفیت وجود ندارد که تمامی فضائل و ارزش های زندگی مطلوب اخروی و پدیده های آن در این عالم محدود ظهور و تجلی یابد. اما با وجود محدودیت های متعدد و عالم دنیا و حیات دنیوی، گاهی در سخنان معلمان آسمانی، تشبیهی بین بعضی از پدیده های این عالم و بعضی از حقایق و پدیده های زندگی اخروی و بهشت انجام گرفته است.
چون اعمال و رفتارها و وضعیت روحی اهل ایمان در روزهای اول ماه مبارک رمضان نقش و تأثیرات بسیار مهمی در مجموع این ماه خواهد داشت، لذا متذکر می شویم که فضائل این ماه عظیم از کتابها و منابع مختلف حدیثی و سیره شریف معلمان آسمانی خیلی سریعتر مورد مطالعه قرار بگیرد و فضائل اختصاصی ماه خدا از همین روز اول و یا حداقل از چند روز و شب اول در نظر گرفته شود و اعمال سفارش شده با جدیت انجام بگیرد لذا ذکر بخشی از عناوین و موضوعات مقالات قبلی را به شماره بعدی موکول کردیم تا بقیه عناوین و موضوعات اصلی به تدریج مورد مطالعه قرار بگیرد و تزاحمی بین آنها و اعمال عبادی مخصوص در روزهای اول به وجود نیاید.توصیه می کنیم دعاهای معین شده برای بعد از نمازهای واجب یعنی دعاهای ذیل با معانی آنها بیشتر مورد توجه قرار بگیرد، این دعاها در بخش اعمال مشترکه ماه مبارک رمضان در کتابهای دعا مثل »مفاتیح الجنان« ذکر شده است:
« اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی حَجَّ بَیْتِکَ الْحَرَامِ … »
« یَا عَلِیُّ یَا عَظِیمُ یَا غَفُورُ یَا رَحِیمُ … »
« اللّٰهُمَّ أَدْخِلْ عَلَىٰ أَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ … »
در این ماه مبارک تلاوت زیاد قرآن مجید مورد سفارشات اکید معلمان آسمانی قرار گرفته تا جائی که وجود مبارک رسول خدا ـ صلی الله علیه و اله و سلم ـ در خطبه مشهور خود فرمود: تلاوت یک آیه از قرآن در این ماه اجر تلاوت یک ختم قرآن در ماههای دیگر را خواهد داشت.
الیاس کلانتری
۱۴۰۱/۱/۱۳
پاورقی:
۱ـ وبسایت حکمت طریف تحت عنوان و شماره های ذیل:
کلام ایام ـ ۱۳۲، رمضان ماه برکات بی پایان و شماره های ۱۳۳ تا ۱۳۸
و کلام ایام ـ ۵۴، ماه رمضان زمان باز شدن درهای آسمان و شماره های : ۵۵ ـ ۵۶ ـ ۵۷ ـ ۵۸